Ada
Ada, yapısal, statik tipli, zorunlu, geniş spektrumlu ve nesne yönelimli bir üst düzey bilgisayar programlama dilidir.
İngiliz şairi Lord Byron'ın 1834'te ilk bilgisayar makinesi sayılacak Charles Babbage'in analitik makinesini destekleyen kızı Lady Ada Lovelace (1815-1852)'ın ismini taşır. Amerikan Savunma Bakanlığı tarafından 1975-1983 yılları arasında bir ekibe sipariş ettirilmiştir. Ordudaki çeşitli donanımları çalıştıracak ortak bir yazılım olarak düşünülmüştür. Temel alınan diller arasında ALGOL, Pascal ve PL/1 vardı ama C yoktu. 1995'te revize edilen Ada'ya nesne yönelimli nitelik kazandırıldı.
Ada çok gelişmiş yazılım sistemlerinin gelişimi için oluşturulmuştur. Ada paketleri ayrı ayrı derlenebilir ve dahası, tutarlılık kontrolü için yürütme olmadan Ada paket tayini ayrı ayrı derlenebilir. Bu, yürütme başlamadan önce kurulum safhasındaki problemlerin bulunmasına imkân sağlar. Derleme zamanındaki kontroller, farklı dillerdeki oluşabilecek fark edilmeyen hataları azaltmak için desteklendi.
D
D programlama dili, C++ dilinden daha yüksek seviyede ve hedef alınan işletim sistemiyle donanımlara göre uygulama yazılmasını kolaylaştıran bir "sistem ve uygulama" dilidir.
D, C gibi sistem programlama dili olmasına karşın birçok üst düzey dilden (Python, Ruby, Lisp, Java, C#, vb.) özellikler almış olan kod okunabilirliği yüksek bir dildir. Üst düzey olanaklarına karşın C ve C++ kadar hızlı çalışan programlar üretir.
D'nin artık D1 diye anılan eski sürümünün desteği 31 Aralık 2012'de sona ermiştir. D2 olarak da adlandırılan D'nin tasarımı sona ermiş, bütün olanaklarının derleyiciler tarafından desteklenmesi beklenmektedir. Andrei Alexandrescu'nun "Neden D" adlı makalesinde D2'nin pek çok özelliği belirtilmektedir.[5]
Lisp
Lisp, kullanımda olan en eski ve en güçlü programlama dillerinden biridir. John McCarthy'in 1958'de icat ettiği dilden türetilmiş birçok dile verilen genel ad olmakla birlikte, günümüzde çoğunlukla ANSI Common Lisp'in kısa adı olarak kullanılır. Diğer yaygın lehçeleri Emacs Lisp (elisp), Scheme, ve AutoCAD'in Autolisp'idir.
Lisp lehçesi Scheme, bir dönem MIT'de lisans öğrencilerine ilk programlama dersi olarak öğretilmekteydi. Bu derste Bilgisayar Programlarının Yapısı ve Yorumlanması (Structure and Interpretation of Computer Programs) kitabı kullanılmaktaydı. Dersin başında öğrencilere geometri ile coğrafya arasında nasıl bir ilişki varsa, programlama ile bilgisayar arasında da böyle bir ilişki olduğu anlatılmaktaydı. Ancak son yıllarda bu ders artık Python ile işlenmeye devam etmektedir.
Go
Go (diğer adıyla golang), Google'da 2007 yılından itibaren geliştirilmeye başlayan açık kaynak programlama dilidir.[4] Daha çok sistem programlama için tasarlanmış olup, derlenmiş ve statik tipli bir dildir. Kasım 2009'da çıkmıştır. Go derleyicisi "gc", açık kaynak yazılım olarak, Linux, OS X, Windows, bazı BSD ve Unix versiyonları, ve ayrıca 2015'ten itibaren akıllı telefonlar için geliştirilmiştir.
Ada, yapısal, statik tipli, zorunlu, geniş spektrumlu ve nesne yönelimli bir üst düzey bilgisayar programlama dilidir.
İngiliz şairi Lord Byron'ın 1834'te ilk bilgisayar makinesi sayılacak Charles Babbage'in analitik makinesini destekleyen kızı Lady Ada Lovelace (1815-1852)'ın ismini taşır. Amerikan Savunma Bakanlığı tarafından 1975-1983 yılları arasında bir ekibe sipariş ettirilmiştir. Ordudaki çeşitli donanımları çalıştıracak ortak bir yazılım olarak düşünülmüştür. Temel alınan diller arasında ALGOL, Pascal ve PL/1 vardı ama C yoktu. 1995'te revize edilen Ada'ya nesne yönelimli nitelik kazandırıldı.
Ada çok gelişmiş yazılım sistemlerinin gelişimi için oluşturulmuştur. Ada paketleri ayrı ayrı derlenebilir ve dahası, tutarlılık kontrolü için yürütme olmadan Ada paket tayini ayrı ayrı derlenebilir. Bu, yürütme başlamadan önce kurulum safhasındaki problemlerin bulunmasına imkân sağlar. Derleme zamanındaki kontroller, farklı dillerdeki oluşabilecek fark edilmeyen hataları azaltmak için desteklendi.
D
D programlama dili, C++ dilinden daha yüksek seviyede ve hedef alınan işletim sistemiyle donanımlara göre uygulama yazılmasını kolaylaştıran bir "sistem ve uygulama" dilidir.
D, C gibi sistem programlama dili olmasına karşın birçok üst düzey dilden (Python, Ruby, Lisp, Java, C#, vb.) özellikler almış olan kod okunabilirliği yüksek bir dildir. Üst düzey olanaklarına karşın C ve C++ kadar hızlı çalışan programlar üretir.
D'nin artık D1 diye anılan eski sürümünün desteği 31 Aralık 2012'de sona ermiştir. D2 olarak da adlandırılan D'nin tasarımı sona ermiş, bütün olanaklarının derleyiciler tarafından desteklenmesi beklenmektedir. Andrei Alexandrescu'nun "Neden D" adlı makalesinde D2'nin pek çok özelliği belirtilmektedir.[5]
Lisp
Lisp, kullanımda olan en eski ve en güçlü programlama dillerinden biridir. John McCarthy'in 1958'de icat ettiği dilden türetilmiş birçok dile verilen genel ad olmakla birlikte, günümüzde çoğunlukla ANSI Common Lisp'in kısa adı olarak kullanılır. Diğer yaygın lehçeleri Emacs Lisp (elisp), Scheme, ve AutoCAD'in Autolisp'idir.
Lisp lehçesi Scheme, bir dönem MIT'de lisans öğrencilerine ilk programlama dersi olarak öğretilmekteydi. Bu derste Bilgisayar Programlarının Yapısı ve Yorumlanması (Structure and Interpretation of Computer Programs) kitabı kullanılmaktaydı. Dersin başında öğrencilere geometri ile coğrafya arasında nasıl bir ilişki varsa, programlama ile bilgisayar arasında da böyle bir ilişki olduğu anlatılmaktaydı. Ancak son yıllarda bu ders artık Python ile işlenmeye devam etmektedir.
Go
Go (diğer adıyla golang), Google'da 2007 yılından itibaren geliştirilmeye başlayan açık kaynak programlama dilidir.[4] Daha çok sistem programlama için tasarlanmış olup, derlenmiş ve statik tipli bir dildir. Kasım 2009'da çıkmıştır. Go derleyicisi "gc", açık kaynak yazılım olarak, Linux, OS X, Windows, bazı BSD ve Unix versiyonları, ve ayrıca 2015'ten itibaren akıllı telefonlar için geliştirilmiştir.
