Delphi Ayrıntılı Bilgi
Delphi bir programlama ortamıdır. Programlama dili olarak pascalın nesne yönelimli(object oriented) uzantısı olan Object pascal dilini kullanmaktadır. Object pascal kolay anlaşılır bir dile, hızlı derleme gücüne ve modüler programlama için gerekli tüm komutlara sahiptir.Object pascal delphinin IDE si ile birlikte daha anlaşılır bir yapıya kavuşturulmuştur.IDE tümleştirilmiş uygulama geliştirme ortamı demektir. Aşağıdaki gördüğünüz görüntü delphinin idesidir. Delphi bir Raddır.Rad (Rapid Application Development) hızlı uygulama geliştirme demektir. Rad sistemli programlama ortamlarında text tabanlı programlama ortamlarına göre program yazmak çok daha kolaydır.Rad ortamında Hazır formlar, bileşenler bulunmaktadır. Formumuzun tasarımını görsel bir ortamda resim çizer gibi yapıyoruz. Text tabanlılarda ise görsel bir ekran yoktur.Notepadde yazı yazar gibi program yazarsınız. Şu an delphinin en son sürümü Delphi .net 2005 dir.Ben .net teknolojisini destekleyen sürümünü değil de win32 uygulamaları yapabileceğimiz delphi7 yi anlatacağım. .net yeni bir teknolojidir. .net de yaptığınız programları çalıştırmak için .net framework un işletim sistemine kurulması gerekir.
Delphi 7nin de birçok sürümü bulunmaktadır.Bunlar Personal , Profesyonel , Enterprise ve Architect sürümleridir. Personel sürümü yeni başlayanlar ve sıradan programcılar içindir.Bunda yazdığınız programı ticari olarak satamazsınız.Diğer sürümlere göre bileşen sayısı azdır. Profesyonel sürümü bütün temel özellikleri ve bunlara ek olarak genişletilmiş veritabanı desteği, biraz internet desteği ve harici programların bazılarını içerir. Enterprise sürümü büyük şirket uygulamaları geliştiren programcılar içindir.Eski adı Client/server suitedir. Architect sürümünde Enterpriseden farklı olarak BoldSoftun Bold for Delphi ürünü yer almaktadır.
STANDRAT KONTROL ELEMANLARI Frame: Bilesen şablonlarını oluşturmak icin kullanılır. Main menü :Çok kolay birsekilde menü olustumak için kullanilan kontroldür Popup menü mousenin sag tıklayarak açtırılan menülerden delphide oluşturmak için kullanılır Label: Klavyeden bilgi girisine izin veren etiket amaçlı kullanilabilen bir kontroldür Edit : Daha çok klavyeden bilgi girisi için kullanilan bir kontroldür Memo : Genellikle çok uzun satirli yazilarin veya bilgilerin girisi için kullanilan bir kontroldur Button: Dillerin en popüler tetikleyicisi saniyorum bu kontroldür Checkbox : Bu kontrol evet-hayir veya dogru-yanlis için kullanilan componettir; Radio button : Checkbox ile hemen hemen aynidir farki yalnizca bir tane radio buttonunu isaretleyebilirsiniz Listbox: Alt alta satirlarin girile bildigi bir kontroldur. Combobox : Görüntüsel olarak lisbox un kapali sekli olarak düsünülebilir listbox ayni özellik tasir. Scrolbar : Kaydirma çubugudur özellikle listbox a sigmayan satirlar için kullanilir Radio Gruop : Radio buttonu ve grupbox birlesimidir hemen hemen ayni özellikleri tasir; Panel: Diger kontrolleri gruplamak ve durum cubugu olusturmakta kullanilir. Groupbox : Bu kontrolün sayesinde birden fazla radio buttonuna isaret konulabilir; Panel: estetik görünüs ve gruplandirma amaçli kullanilan bir kontroldür. ActionList: Kontrollere hazir fonksiyonlardan eklemek icin kullanilir.
Delphi başlatılır başlatılmaz , varsayılan adı Project1 olan bir Delphi uygulaması veya projesi otomatik olarak hazırlamaktadır. Delphi de diğer Windows uyumlu program geliştirme araçlarının tersine , pencerelere Window yerine FORM adı verilmektedir.Buna göre Delphide yazılan programlar , ekrana bir Form içinde gelirler.Bu bakımdan işe yarar Delphi programları en azından bir form içerirler.Formlar Delphi programları için tek bileşen değildirler.Pascal programlarının temel bileşenleri program kodları içeren PAS uzantılı program dosyaları ve Unitlerdir.Yazılan Pascal programları hard diske PAS uzantısı ile kayıt edilir.Delphi ile geliştirilen uygulamalara Proje adı verilmektedir.Delphi ile hazırlanan projeler hard diske DPR uzantısı ile kayıt edilir.
Yeni hazırlanan bir proje için Delphi tarafından otomatik olarak hazırlanan program kodları toplam 9 satırdır.İlk satırda projeye Pascaldan gelen alşkanlık ile Program deyimi ile ad vermilmektedir.Aslında üzerinde çalıştığımız projeyi hard diske hangi ad ile kayıt edrseniz Program deyimi ile projeye o ad otomatşk olarak veriliyor.Yeni hazırlanan ve bir form içeren Delphi projesine Uses deyimi ile form adındaki hazır Delphi uniti ve New Project komutunun verildiği sırada otomatik olarak hazırlanan UNIT1 adlı Unit projeye dahil edilmektedir . Delphi projelerine dahil edilen Unitler diske PAS uzantısı ile ayrı bir dosyaya kayıt edildiği için Unitin , UNIT.PAS adlı dosya dahilinde olduğu belirtiliyor. Blok baştan Begin deyiminden sonra Aplication.CreateForm(TForm,Form1); Şek- linde yazılan ilk satır ile üzerinde çalışılan proje veya Aplication için CreateForm metodu ile Form1 adında bir nesne veya Form hazırlanmaktadır.Bu işlem yapılırken Tform dan yarar- lanılmaktadır.Bir sonraki satırda ise RUN metodu ile üzerinde çalışılan proje veya apilication çalıştırılıyor.Projeye WinCrt gibi Pascal Kökenli bir Unit dahil edilip proje içinde Write veya Read gibi deyimlere yer verilmezse ve Aplication.Run satırına projede yer verilmediği sürece , hazırlanan projeyi Run menüsünden Run komutu ile işletmenin bir anlamı olmaz. Delphi projesi Run menüsündeki Run komutu ile çalıştırıldığında, CreateForm metodu ile hazırlanıp projeye dahil edilen Formu temsil eden bir pencere ekrana gelmektedir
