- 31 Ocak 2016
- 1,961
- 39
MS-DOS Nedir
Disk Operating System (Disk işletim sistemi) kısaltmasıdır. MS-DOS Microsoft disk işletim sistemi için kullanılır. Başlangıçta Microsoft tarafından IBM için geliştirilen MS-DOS, IBM uyumlu kişisel bilgisayarlar için standart işletim sistemiydi. MS-DOS sürümleri bilgisayar işletim sistemlerinin özelliklerini içerdikleri için zamanla geliştirilerek daha kapsamlı ve karmaşık hale geldi. Bu konuda MS-DOS komutlarından bahsedeceğim
MS-DOS komut listesi
İç Komutlar Nedir
Dış Komutlar Nedir
İç Komutlar
Dış Komutlar
İç komutlar, MS-DOS dosyalarında bulunan bilgisayar sistemi başlatıldığında belleğe yüklenerek çalıştırılan MS-DOS komutlarıdır. COMMAND.COM dosyası içerisinde bulunurlar. Bu komutları diskte bulunamaz. İç komutlar tüm bilgisayar sistemleri için aynıdır.
Dış Komutlar Nedir
Dış komutlar command.com'a dahil değildir. Çalıştırabilmesi için disk içinde dosya olarak bulunması zorunludur. MS-DOS'ta yerleşik olmayan komutlardır. MS-DOS'un aynı sürümüne sahip iki farklı bilgisayarın aynı iç komutlara sahip olabileceği, ancak farklı dış komutlara sahip olamayacağı anlamına gelir. Harici komutlar diskte saklanır ve RAM'e yalnızca çağrıldıklarında yüklenir.
İç Komutlar
Komut : Assoc
Bu komut, dosya uzantıları ile hangi programların eşleştiğini gösterir. Örneğin .txt uzantılı bir dosyayı
açmak istediğiniz zaman notepad.exe üzerinden çalıştırır. .txt dosyaları notpad.exe ile eşleşmiştir. dosya uzantılarının ce eşleştikleri programları görüntülemenizi sağlar.
Sorgu yapmak için için "assoc .txt" yazabilirsiniz.
Komut : Cls
Bu komut, ms-dos komutu ile çalışırken ekranda görüntülenen çıktıları temizlemek için kullanılır.
Ekrandaki çıktıları temizlemek için "cls" yazmanız yeterlidir.
Komut : Ver
Bu komut, disk işletim sisteminin mevcut sürümünü görmek için kullanılır.
İşletim sisteminin mevcut sürümünü görüntülemek için "ver" yazmanız yeterlidir.
Komut : Vol
Bu komut, kullandığımız hardiskin etiketini (adını) ve seri numarasını görmek için kullanılır.
Kullandığınız hardiskin etiketini ve seri numarasını görüntülemek için "Vol c: veya Vol d:" yazmanız yeterli olacaktır.
Komut : Date
Bu komut, sistemin geçerli tarihini AA / GG / YY biçiminde görüntülemek (veya değiştirmek) için kullanılan bir ms-dos komutudur.
Sistemin geçerli tarihini görüntülemek ve değiştirmek için "date" veya "date 30-04-2020" yazmanız yeterli olacaktır.
Komut : Time
Bu komut, bir bilgisayar sisteminin geçerli saatini görüntülemek veya değiştirmek için kullanılır.
Sisteminin geçerli saatini görüntülemek veya değiştirmek için "time" veya "time 12.00" yazmanız yeterli olacaktır.
Komut : Copy Con
Bu komut, not defteri, MS-Word, Excel, PowerPoint, Access vb. Gibi bir dosya oluşturmak için kullanılır. Dosya oluşturmak için dosya uzantısını kullanırız, böylece bilgisayar dosyayı açmak için hangi uygulamanın kullanacağını kolayca tanıyabilir. Yapısı şu şekilde olmalıdır. "Copy Con dosyaadı.dosyauzantısı"
Bir .txt metin belgesi oluşturmak için "Copy Con abc.txt" yazmanız yeterli olcaktır. Yazdıktan sonra sizlerden oluşturulan dosyanın içerisinde neler yazması gerektiğini soracaktır. Belirttikten sonra CTRL + Z tuş kombinasyonunu veya f6 tuşunu kullanarak kaydedebilirsiniz.
Komut : Break
Bu komut, DOS sistemleriyle uyumluluk için mevcuttur. DOS'da bir işlemi iptal etmek için kullanılan (CTRL + C) işlevini etkinleştirmeye ve devre dışı bırakmaya yarar.
break on = Ctrl + C kombinasyonu ile bir işlemi iptal etmemeye izin verir. Örneğin dosya oluşturmak için kullanılan copy con komutunu iptal etmek için ctrl + c yapmam yeterli oldu.
break off = Ctrl + C kombinasyonu ile bir işlemi iptal etmemeye izin vermez. Örneğin dosya oluşturmak için kullanılan copy con komutunu iptal etmek için ctrl + c yapmam yeterli olmadı.
Komut : Type
Bu komut, dosyanın içerisindeki metnini yani içeriğini ekranda görmek için bu komutu kullanabiliriz.
Bir dosyanın içerisindeki metini yani içeriğini ekranda görüntülemek için "type c:\autoexec.bat" yazarak okuyabilirsiniz. Yolu ve dosya ismine görüntülemek istediğiniz dosyanın adını girmelisiniz. Eğer dosya adında bir boşluk var ise type dosyanın adını tırnak işareti içerisinde yazmalısınız. Örneğin : c:"Benim dosyam.txt"
Komut : Ren
Bu komut dosyayı yeniden adlandırmak için kullanılır. REN eskidosyaadı.eskidosyauzantısı yenidosyaadı.yenidosyauzantısı formatında kullanılır.
Bir dosyayı yeniden adlandırmak için metininiz üst paragrafta anlattığım gibi değiştirip yazmanız yeterli olacaktır örneğin. "Ren abc.txt xyz.txt" abc.txt benim değiştirmek istediğim dosyanın ismi ve uzantısı. xyz.txt ise değiştirmek istediğim hali.
Komut : MD (veya MKDİR)
Bu komut yeni bir dizin oluşturmak (veya yeni klasör oluşturmak) için kullanılır.
Bir dizin oluşturmak için "md dizinadı" yazmanız. Yeterli olacaktır. Oluşturmak istediğiniz dizinin yolunu belirterekde oluşturabilirsiniz. "md c:\test1"
Komut : Cd
Bu komut, MS-DOS üzerinde işlem yaptığımız klasörü (dizini) değiştirmek veya belirli bir klasöre gitmek için kullanılır.
Bir önceki dizine gitmek için "cd.." yazmalısınız. Belirli bir dizine gitmek için dosya yolunuz yazmalısınız. Örneğin "cd\windows" yazabilirsiniz (c diskinin içerisinde bulunan windows dizinini seçer)
Komut : Rd
Bu komut bir dizini silmek (klasörü silmek) için kullanılır. Kaldırmak istediğiniz dizin içerisinde dosya veya altdizin olmamalıdır.
Bir dizini (klasörü) silmek için rd komutundan sonra dizinin yolunu yazmanız gerekir. "rd c:\test" bu komut c sürücüsünün dizini olan test dizinini siler.
Komut : Copy
Bu komut, herhangi bir dosyanın kopyasını belirttiğiniz dizine dosyasını oluşturmak için kullanılır. Yapısı Copy <Dosya Adı> <dosyanın uzantısı> <Dosyanın Yeni Adı> <yeni adlandırılmış dosyanın uzantısı> şeklindedir. Dosya adının başına yoluda belirtilebilir.
Bir dosyanın kopyasını oluşturmak için "Copy ABC.txt XYZ.txt" komutunu kullanabilirsiniz veya belirli bir yoldan yola kopyalamak istiyorsanız istediğiniz dosyanın yolunu, adını ve uzantısını girip taşınacağız taşımak istediğiniz dizinin yolunu, adını ve uzantısını girmelisiniz. Örnek "copy autoexec.bat c:\windows"
Komut : Del
Bu komut, belirttiğiniz dosya veya dosyaları sistemden silmek için kullanılır.
"Del c:\windows\temp\enigma.txt" sadece enigma.txt dosyasını siler. "Del c:\windows\temp\*.*" Tüm dosyaları siler. "Del *.txt" tüm txt uzantılı dosyaları siler.
Dış Komutlar
Komut : Label
Bu komut Sürücünün etiketini (adını) ve seri numarasını görmek için kullanılır, sürücünün etiketini LABEL komutuyla da değiştirebilirsiniz.
Sürücünün etiketini, seri numarasını görmek için "Label c:" yazmanız yeterli olacaktır. Sürücünün etiketini yani adını değiştirmek için "Label c:" yazdıktan sonra etiketin ismini belirleyip enter butonuna basmalısınız.
Komut : Tree
Bu komut, bir sürücünün veya yolun klasör yapısını grafik olarak görüntülemek için kullanılır.
Bir sürücünün veya dizinin klasör yapısını grafik ortamında görüntülemek için "Tree <Sürücü Adı> <Yol>" yapısını inceleyebilirsiniz. Örneğin "Tree c:aaa" yazıldığı zaman c sürücüsünde aaa klasörünün yapısını grafiksel olarak ekrana yazacaktır.
Komut : Move
Bu komut, bir dosyayı bir konumdan başka bir konuma tamamen taşımak için kullanılır.
Örneğin "Move c:\windows\temp\*.* c:\temp" yazarak temp klasörünün içerisindeki herşeyi tep klasörüyle aynı dizine taşır. Yapısı "Move <Sürücü Adı><Yol><Taşınacak Dosya Veya Dosyalar> <Taşınacağı Yol>" şeklindedir.
Komut : Format
Bu komut, bir diski biçimlendirmek için kullanılır. Sisteme takılan yeni hardiski kullanılır hale getirmek içinde kullanılır.
Bir diski biçimlendirmek veya kullanılır hale getirmek için "format c:" sürücü ismini yazmanız yeterli olcaktır. "format c: /q" diskin hızlı bir şekilde biçimlendirilmesini sağlar. "format c: /v:enigma" biçimlendirme işlemi sırasında etiket (isim) vermenizi sağlar. "format c: /f:" biçimlendirilecek diskin kapasitesini tanımlamak için kullanılır. "format c: /u" diski kurtarılmayacak bir biçimde biçimlendirir. Birden fazla komutu aynı satır içerisinde kullanabilirsiniz.
Komut : Unformat
Bu komut, FORMAT komutu ile silinmiş veya RECOVER komutu ile yeniden yapılandırılmış bir diski geri yükler. /u komutu kullanılarak biçimlendirilen diskleri geri yüklemez.
Bir diski geri kurtarmak için sadece "unformat c:" sürücü ismini yazmanız yeterli olcaktır.
Komut : Diskcopy
Bu komut, bir diskten başka bir diske kopyalamak için kullanılır.
Bir diski başka bir diske kopyalamak için "diskcopy c: d:" yazmanız yeterlidir. "diskcopy c: /v" belirttiğiniz diski kopyaladıktan sonra tüm verileri aynı mı diye kontrol eder.
Komut : Mem
Bu komut, bellek kullanımını ve bellek hakkında bilgileri göstermek için kullanılır.
Bellek kullanımını ve bellek hakkında bilgileri göstermek için sadece "Mem" yazmanız yeterlidir.
Komut : More
Bu komut, Dosya içersine yazılmış uzun metinlerin sayfa sayfa görünmesini sağlar.
Dosyaların içerisindeki uzun metinleri sayfa sayfa görüntülemek için "more dosya.txt" yazmanız yeterlidir.
Komut : Deltree
Bu komut, Sadece xp işletim sistemlerinde çalışır ve bir dizini ve içindeki tüm alt dizinleri ve dosyaları onaysız ve kalıcı olarak siler.
Bir dizin ve içerisindeki herşeyi silmek istiyorsanız "deltree c:\enigma" yazmanız yeterlidir. Onay almadan silinmesini istiyorsanız "deltree c:\enigma /y" yazmanız yeterli olacaktır.
Komut : Doskey
Bu komut, Komut satırına yazılan komutları belleğe kaydederek tekrar kullanma olanağı sağlar. Komutlar bellekte bilgisayar kapanana kadar saklanır bilgisayar kapanınca silinir.
Komut satırına yazılan komutları tekrar kullanabilmek için komut satırına sadece "doskey" yazmanız yeterlidir.
Son düzenleme:
