- 11 Ağu 2018
- 2,180
- 6
- 6
OSI Modeli - N&SY Kulübü // Liserjik - Hell
OSI Modeli Nedir ?
OSI Modeli, Uluslararası Standartlar Örgütü (OSI) tarafından geliştirilmiş.
internet iletişimleri standartlarıdır. OSI Modelinde net üzerindeki cihazların
birbiri ile kuracakları bağlantıdaki yollar tanımlanmıştır.
OSI Modeli Katmanları
1) Donanım / Fiziksel Katman
I) DOCSIS
II) ISDN
III) RS-232
2) Veri Bağlantı Katmanları
I) 802.2
II) MAC
III) PPP
3) Ağ Katmanı
I) IPv4
II) IPv6
4) Ulaşım / Taşıma Katmanı
I) NBF
II) TCP
III) UDP
5) Oturum Katmanı
I) HTTP & HTTPS
II) TLS
III) FTP
IV) SMTP
V) SSH
VI) PAP
VII) SOCKS
6) Sunum Katmanı
I) CSS
II) GIF
III) XML
IV) HTML
7) Uygulama Katmanı
I) NFS
II) AFP
III) FTAM
1) Donanım (Fiziksel) Katman :
İnternet bağlantısı sırasında (OSI Modelinde) ilk katmandır. Bu katman
fiziksel yolları kullanır. CAT5/6/7 ve fiberoptik kabloları ile yapılan iletişim
burada gerçekleşir. CAT5 100mhz, CAT6 250mhz ve CAT7 600mhz bant genişliğine ulaşabilir. Bu katmanda veriler bit birimindedir.
DOCSIS Kuralı
Data Over Cable Service Interface Specification (DOCSIS), yüksek bant genişliğine sahip bir iletişim kuralıdır.
DOCSIS-1 (D1), DOCSIS-2 (D2), DOCSIS-3 (D3) ve DOCSIS-3.1 (D3.1) olmak üzere 4 sürümü vardır. Zamanla internet ulaşımının yaygınlaşması
ve yeterli olmaması sebebiyle yeni sürümler geliştirilmiştir. DOCSIS-3 10gbit/s hıza , DOCSIS-2 ise 50mbit/s hıza erişebilir.
ISDN Nedir?
Açılımı Integrated Services Digital Network , Birleşik Dijital Ağ Servisi'dir. ISDN aynı zamanda sayı, görüntü ve ses datalarını
aynı hat üzerinde gönderebilir.
RS-232 Nedir?
Veri bitlerinin belli aralıklarla gönderilerek bunu çözümler. +3 Volt ile +15 Volt aralığı 1 yani açık/true -3 Volt ile -15 Volt Aralığı
0 yani kapalı/false değerini taşır. Düşük voltaj gerektiren kablolu klavye ve ya fare gibi araçlar için uygundur.
2) Veri Bağlantı Katmanı:
Cihazımızdaki Ağ/Ethernet kartlarının Fiziksel katmandan gelen ve ya giden bitlerin transferi için kullanılan kurallar ve protokolllerin
bulunduğu katmandır. Bu katman iki ana kolda dağılır. MAC ve LLC.
MAC nedir?
Media Access Control bir cihazın internet donanımlarının tanımlamasında ve fiziksel adres oluşturmasına yarayan kuraldır.
Her adrese MAC adresi denir. MAC Adresi macchanger vb. uygulamalar tarafında geçici olarak örtülebilir.
Örnek Macchanger kullanımı:
Mac adresleri 48 bitlik bir adrestir ve yaklaşık olarak 2**48 adet ağ kartını numaralandırabilir.
LCC Nedir?
LCC ,Logical Link Control, 1. Katman ile 3. Katman arasında MAC protokollleri üzerinden işlem görür. Ayrıca Multiplexing denen çoklama işlemini gerçekleştirir.
Çoklama, birden fazla gelen fiziksel istekleri tek bir hat üzerinden dijital bir hatta geçirilmesi işlemine denir.
IEEE 802.2 Nedir?
2. Katman protokolllerinden biridir. Dijital olarak gelen üst katmandaki verileri LLC yoluyla alt ve üst katmanları açıklar.
PPP Nedir?
Point to Point Protokol , çift gateway arasında bağlantı kurmaya yarayan protokoldür. IP protokolunu kullanır yani cihazı internete bağlayan protokoldür.
PPP kendi içinde hata tespit edebilir.
3) Ağ Katmanı
İnternet üzerine giden ve gelen paketlerden sorumlu katmandır. Ve bu katmanda IP Adresi kullanılır. Verilerin gideceği adreslemeyi yapan katmanda burasıdır.
IP Adresi nedir?
IP, internet protokol adresi, İnternet üzerinde yaptığımız işlemlerde bilgisayarlar arasında birbirine iletişim sağlayabileceği adrestir.
IPv4 adresleri IPv6 adresleri günümüzde en çok kullanılan 2 IP Adresi sürümüdür.
IPv4 nedir?
32 bitlik olan bu adres hala en çok kullanılan adres türüdür. Örnek yerel ağ adres : 127.0.0.1.
Toplam sayısı 2**32 tane olan adresler günümüzde yetersizliği yüzünde üst versiyonu olan IPv6 ya yavaş yavaş geçilmektedir.
IPv6 Nedir?
Internet Protokol Version 6 , IPV6 , IPv4'ün yetersizliği sonucu geliştirilen IP adresleme türüdür. 128 bitlik adreslerden oluşur.
Bu ise 2**128 adrese tekabül eder. Ayrıca IPv4'ün broadcast yetersizliğide bu protokolde yeniden düzenlenmiştir.
Detaylı IPv6 anlatımı için tıklayın.
4- Taşıma Katmanı
Taşıma katmanımız yukarıdaki katmanlardan gelen verileri küçük bir boyutta böler. TCP VE UDP gibi bildiğimiz protokoller bu katmanda görev alırlar. Ayrıca bu protokoller o kadar önemli ki hata kontrolü gibi görevleri de üstlenirler. Taşıma katmanımızdaki veriler segment halinde çalışır. Segment türkçemizde "bölme-parçalara ayırma" anlamına gelir. Yani bölüm bölüm (ya da kesim kesim) olarak taşınırlar. Taşıma katmanı sadece üst katmanlara taşıma servisi sağlar. Veriler buraya elektrik olarak gelir. Kodlara dönüşür. 4. Katmandan kullanıcıya gider. Ayrıca bu katman ağın servis kalitesini arttırır. Taşıma katmanımız verilerin ipten ipe gönderilmelerini sağlar. Belirttiğimiz gibi verilerin hata kontrolleri ve vaktinde ulaşıp ulaşmadığı kontrol edilir.
NBF (Nokia Backup File)
NBF dosyamız Nokia markalı cep telefonlarımız ve bilgisayar arasında bilgi verilme sırasında yedekleme (bilginin kaybolmaması için) amacı ile oluşturulmuş bir folder (dosyadır.) İşiniz bitince cep telefonunu bilgisayardan söktükten sonra dosyayı bilgisayardan silebilirsiniz.
TCP/IP(Transmission Control Protocol/Internet Protocol)
Bilgi ağı adı verilen ağda bilgi gönderimilinde ve bilgi paylaşımında kurallar vardır. Bu kurallar internet protokolu diye, ya da TCP/IP(Transmission Control Protocol/Internet Protocol) (Transmisyon (Aktarma) Kontrol Protokülü/İnternet Protokolü) protokoller ailesi denir. TCP/IP(Transmisyon (Aktarma) Kontrol Protokülü/İnternet Protokolü) bilgisayarlari le veri iletme/alma birimleri arasındaki etkileşimi sağlayan yani bir yerden bir yere veri iletişimini olanaklı kılan pek çok veri iletişimi protokolüne verilen addır. TCP/IP (Transmisyon (Aktarma) Kontrol Protokülü/İnternet Protokolü) protokolleri bilgisayarlar arası veri kurallarını koyar. Bu protokollere bilindik örnek olarak FTP(File Transfer Protocol - Dosya Transfer Protokolü), Elektronik posta iletişim protokolü (SMTP Simple Mail Transfer Protocol) verilebilir. Adını SIKÇA duyduğumuz "WWW" ortamında birbirine link objelerinin iletilmesini sağlayan protokol ise Hyper Text Transfer Protocol (HTTP) olarak isimlendirilmektedir. TCP/IP(Transmisyon (Aktarma) Kontrol Protokülü/İnternet Protokolü) aynı zamanda, diğer iletişim ağlarında da kullanılabilir.
UDP(User Datagram Protocol Kullanıcı Veribloğu İletişim Kuralları)
TCP/IP protokol ailesinin iki aktarım katmanı protokolünden birisidir. Verileri bağlantı oluşturmadan yollar. Gelişmiş bilgisayar ağlarında paket anahtarlı bilgisayar iletişiminde bir datagram modu oluşturabilmek için UDP Protokolü yazılmıştır. Bu protokol en az protokol mekanizmasıyla bir uygulama programından diğerine mesaj göndermek için bir prosedür içerir. Paketin iletim garantisini isteyen uygulamalar TCP/IP protokolünü kullanır. Geniş alan ağlarında (WAN) ses ve görüntü aktarımı gibi gerçek zamanlı veri aktarımlarında UDP kullanılır. UDP bağlantı kurulum işlemlerini, akış kontrolü ve tekrar iletim işlemlerini yapmayarak veri iletim süresini en aza indirir. UDP ve TCP aynı iletişim yolunu kullandıklarında UDP ile yapılan gerçek zamanlı veri transferinin servis kalitesi TCP'nin oluşturduğu yüksek veri trafiği nedeniyle azalır. UDP'yi kullanan protokollerden bazıları DNS, TFTP ve SNMP protokolleridir. UDP GÜVENİLİR OLMAYAN bir aktarım protokolüdür.
5- Oturum Katmanı
Uygulamalar arasındaki oturumları başlatır/sonlatır. İki farklı makinede iki farklı uygulama ile birlikte bir oturum başlatabilir. Güvenlik, isim çözümleme ve loglama bu katmanda sağlanır. NetBIOS, RPC, Named Pipes ve Sockets gibi protokoller bu katmanda çalışır.
HTTP & HTTPS
HTTP
Açılımı Hyper Text Transfer Protocol olan http, verici ve sunucu arasında paylaşılan bilginin herhangi bir şifreleme uygulanmadan işleme alınması anlamını taşır. Yani sitenin başında "http://" varsa o site güvensizdir. Bilgisayarınız korunmaz ve tehditlere açık hale gelir.
HTTPS
Açılımı Secure Hypertext Transfer Protocol olan https ise verici ile sunucu arasında her türlü bilgiyi şifreli olarak gönderip almaya yarayan bir güvenlik önlemi ekler. Bu olay SSL Sertifikasıdır. Yani SSL Sertifikalı bir site gördüğünüzde sitede herhangi bir tehdit yoktur ve bilgisayarınız güvenli hale gelir. Dikkat edin, SSL Sertifikası olan sitenin başında "https://" vardır.
TLS(Transport Layer Security)
TLS, iki bilgisayar arasında aktarılan bilgilerin kimlik bilgilerini doğrulamak için asimetrik bir şifreleme algoritması kullanarak bilgilerin güvenli bir şekilde aktarılması, iki bilgisayar arasında ki iletişim güvenli bir katman üzerinden gerçekleşmesini sağlayan bir ağ (network) protokolüdür. Günümüzde TLS kullanan siteler çok azdır. SSL(Secure Socket Layer) teknolojisiyle artık TLS oranı azalmış ve SSL oranı artmıştır.
FTP
FTP kısa açıklama ile "DOSYA AKTARIM PROTOKOLÜDÜR". Bu protokol sayesinde bilgisayarınızdaki bir dosyayı hosting paketinizdeki FTP bilgileriyle aktarmak mümkündür. Günümüzde en çok bilinen FTP programı ile bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz. (FİLEZİLLA)
SMTP(Simple Mail Transfer Protocol (Basit Posta Aktarım Protokolü))
SMTP internet üzerinden e-posta akışı arkasındaki prosedür olan (Basit Posta Aktarım Protokolü) anlamına gelir. Mesela bir e-posta gönderdiğimizde organize bir sistem zarfınızı önemser ve bir dizi adımlar sonunda alıcınızın gelen kutusuna düşer. E-posta dağıtım işlemi aslında klasik postaya oldukça benzer diyebiliriz.Bu işlemde, SMTP sunucusu sadece SMTP çalıştıran ve aşağı yukarı postacı gibi davranan bir bilgisayardır. İletiler alındıktan sonra somut olarak e-postaların alıcılarına teslimi ile ilgilenen bu sunucuya gönderilir.
Bir e-postanın bilgisayarınızdan kişiye gönderilmesi şu şekildedir:
SSH
SSH protokolü, bilgisayarın aynı ağda bulunan diğer sunucuya uzaktan bağlanmasıdır. TELNET protokolü de bu işi yapar ama TELNET "şifresiz" SSH "şifreli" olarak çalışır. Yani bir sunucuya bağlantı yaparken kullanıcı adı ve şifreler açık metin olarak değil şifrelenmiş olarak iletilir.
PAP
Parola Doğrulama Protokolü (PAP), verileri şifrelemeyen ve parolayı ve kullanıcı adını, doğrulama sunucusuna düz metin olarak gönderen basit bir kullanıcı doğrulama protokolüdür. PAP, kimlik doğrulama sunucusu ile kullanıcının makinesi arasında değiştirilen Noktadan Noktaya Protokolü (PPP) veri paketlerinden okunmaya çok açıktır. Bu, öncelikle daha gelişmiş şifreleme protokolleri desteği olmayan eski Unix tabanlı sunuculara bağlanırken kullanılır.
6- Sunum Katmanı
Bu katman, uygulamadan ağ formatına çeviri yaparak veri temsilindeki farklılıklardan bağımsızlık sağlar ve bunun tersi de geçerlidir. Sunum katmanı, verileri uygulama katmanının kabul edebileceği forma dönüştürmek için çalışır. Bu katman, bir ağ üzerinden gönderilecek olan verileri biçimlendirir ve şifreler, bu da uyumluluk sorunlarından kurtulmanızı sağlar. Bazen sözdizimi katmanı olarak adlandırılır.
CSS
CSS, "Cascading Style Sheets" kelimelerinin kısaltılmasından oluştur ve türkçe anlamı "Basamaklı Stil Şablonları" ya da "Basamaklı Biçim Sayfaları" şeklindedir.
CSS HTML kodlarımızın görsel açıdan biçimlendirilmesi yani (Yazı şekli, yazı rengi, arka plan rengi v.s.)
CSSin sahip olduğu seçiciler vardır. Bunlar id ve class olarak ikiye ayrılır. HTML etiketlerinde tanımladığımız seçici isimleriyle birlikte CSS kullanarak etiketleri biçimlendiririz.
GIF
GIF çoğu bilgisayar sisteminde ve web sitesinde bulunan yaygın bir resim dosyası türüdür. "GIF" kısaltması Grafik Değişim Biçimi anlamına gelir. GIF dosyaları genellikle işletim sisteminize dahil olan resim görüntüleme yazılımıyla veya web sayfasının bir parçası olarak bir tarayıcıda açılabilir.
XML
XML, hem İnsanların hem de makinelerin okuyabileceği belgeleri kodlamak için, bir sözdizimi tanımlamak için World Wide Web Consortium (W3C) tarafından oluşturulan bir işaretleme dilidir. Bunu, dokümanın yapısını tanımlayan etiketlerin yanı sıra, dokümanın nasıl depolanması ve taşınması gerektiği yoluyla yapar. Web sayfalarını kodlamak için kullanılan Köprü Metni Biçimlendirme Dili (HTML) ile aşina olabileceğiniz başka bir biçimlendirme dili ile karşılaştırmanın muhtemelen en kolay yoldur. HTML, web sayfasındaki içeriğin biçimini tanımlayan önceden tanımlanmış bir dizi işaretleme sembolü (kısa kod) kullanır.
HTML
TML(Hypertext Markup Language) ilk kez 1990 yılında Tim Berners-Lee tarafından geliştirildi. HTML, Dünya çapında ağ'da görüntülenen elektronik belgeleri (sayfalar adı verilen) oluşturmak için kullanılır. Her sayfa, köprüler adı verilen diğer sayfalara bir dizi bağlantı içerir. İnternette gördüğünüz her web sayfası bir HTML kodu sürümü veya başka bir sürüm kullanılarak yazılmıştır. HTML kodu, metin ve resimlerin doğru şekilde biçimlendirilmesini sağlar, böylece Internet tarayıcınız onları istediğiniz gibi görüntüleyebilir. HTML olmasa, bir tarayıcı metni nasıl eleman olarak göstereceğini veya resim veya başka şeyleri nasıl yükleyeceğini bilemez. HTML ayrıca sayfanın temel bir yapısını sağlar, üzerine Basamaklı Stil Sayfaları görünümünü değiştirmek için kaplanır. HTML bir web sayfasının kemikleri (yapısı) ve CSS'yi de görünümü (görünümü) olarak düşünülebilir.
7- Uygulama Katmanı
Uygulama katmanı, uygulama ve son kullanıcı işlemlerini destekler. İletişim ortakları tanımlanır, hizmet kalitesi tanımlanır, kullanıcı doğrulama ve gizlilik dikkate alınır ve veri sözdizimi üzerindeki tüm kısıtlamalar belirlenir. Bu katmandaki her şey uygulamaya özeldir. Bu katman, dosya aktarımı, e-posta ve diğer ağ yazılımı hizmetleri için uygulama hizmetleri sağlar. Telnet ve FTP, tamamen uygulama düzeyinde var olan uygulamalardır. Katmanlı uygulama mimarileri bu katmanın bir parçasıdır.
NFS
NFS Sun Microsystems tarafından tasarlanan, tüm ağ kullanıcılarının farklı türdeki bilgisayarlarda depolanan paylaşılan dosyalara erişmelerini sağlayan bir istemci / sunucu uygulaması olan Ağ Dosya Sisteminin kısaltmasıdır. NFS, paylaşılan dosyalara, TCP / IP'nin üstünde çalışan Sanal Dosya Sistemi (VFS) adı verilen bir arabirim aracılığıyla erişim sağlar. Kullanıcılar paylaşılan dosyaları, yerel olarak kullanıcının kendi sabit diskinde depolanmış gibi değiştirebilir.
AFP
AppleTalk Dosyalama Protokolü (AFP), kullanıcıların dış sistem dosyalarına erişmelerini sağlayan bir Mac OS dosya protokolüdür. AFP, AppleTalk protokol yığınının uygulama ve sunum katmanlarında bulunur. AFP ayrıca, belirli dosyalara kullanıcı erişimini kısıtlayan güvenlik özellikleri de sunar.
FTAM
Ftam (File Transfer Access and Management) OSI protokolleri ailesinin bir parçası olan bir protokoldür. Bir OSI ağ ortamında dosya transferi kolaylaştıran ve sık sık eski Telekom anahtarlarından CDR toplamak için kullanılır. Dosya alışverişini kolaylaştırmak için tasarlanmış bir uygulamadır. Telekom çekirdek ağda en sık kullanılan çözümdür. Yaygın Telekom anahtarları, Şebeke elemanları, arabuluculuk ve faturalandırma sistemi arasında transferi ve döviz CDR dosyalarını almak için kullanılır.
OSI Modeli Nedir ?
OSI Modeli, Uluslararası Standartlar Örgütü (OSI) tarafından geliştirilmiş.
internet iletişimleri standartlarıdır. OSI Modelinde net üzerindeki cihazların
birbiri ile kuracakları bağlantıdaki yollar tanımlanmıştır.
OSI Modeli Katmanları
1) Donanım / Fiziksel Katman
I) DOCSIS
II) ISDN
III) RS-232
2) Veri Bağlantı Katmanları
I) 802.2
II) MAC
III) PPP
3) Ağ Katmanı
I) IPv4
II) IPv6
4) Ulaşım / Taşıma Katmanı
I) NBF
II) TCP
III) UDP
5) Oturum Katmanı
I) HTTP & HTTPS
II) TLS
III) FTP
IV) SMTP
V) SSH
VI) PAP
VII) SOCKS
6) Sunum Katmanı
I) CSS
II) GIF
III) XML
IV) HTML
7) Uygulama Katmanı
I) NFS
II) AFP
III) FTAM
1) Donanım (Fiziksel) Katman :
İnternet bağlantısı sırasında (OSI Modelinde) ilk katmandır. Bu katman
fiziksel yolları kullanır. CAT5/6/7 ve fiberoptik kabloları ile yapılan iletişim
burada gerçekleşir. CAT5 100mhz, CAT6 250mhz ve CAT7 600mhz bant genişliğine ulaşabilir. Bu katmanda veriler bit birimindedir.
DOCSIS Kuralı
Data Over Cable Service Interface Specification (DOCSIS), yüksek bant genişliğine sahip bir iletişim kuralıdır.
DOCSIS-1 (D1), DOCSIS-2 (D2), DOCSIS-3 (D3) ve DOCSIS-3.1 (D3.1) olmak üzere 4 sürümü vardır. Zamanla internet ulaşımının yaygınlaşması
ve yeterli olmaması sebebiyle yeni sürümler geliştirilmiştir. DOCSIS-3 10gbit/s hıza , DOCSIS-2 ise 50mbit/s hıza erişebilir.
ISDN Nedir?
Açılımı Integrated Services Digital Network , Birleşik Dijital Ağ Servisi'dir. ISDN aynı zamanda sayı, görüntü ve ses datalarını
aynı hat üzerinde gönderebilir.
RS-232 Nedir?
Veri bitlerinin belli aralıklarla gönderilerek bunu çözümler. +3 Volt ile +15 Volt aralığı 1 yani açık/true -3 Volt ile -15 Volt Aralığı
0 yani kapalı/false değerini taşır. Düşük voltaj gerektiren kablolu klavye ve ya fare gibi araçlar için uygundur.
2) Veri Bağlantı Katmanı:
Cihazımızdaki Ağ/Ethernet kartlarının Fiziksel katmandan gelen ve ya giden bitlerin transferi için kullanılan kurallar ve protokolllerin
bulunduğu katmandır. Bu katman iki ana kolda dağılır. MAC ve LLC.
MAC nedir?
Media Access Control bir cihazın internet donanımlarının tanımlamasında ve fiziksel adres oluşturmasına yarayan kuraldır.
Her adrese MAC adresi denir. MAC Adresi macchanger vb. uygulamalar tarafında geçici olarak örtülebilir.
Örnek Macchanger kullanımı:
Kod:
#ex: [sudo] macchanger -r [ağ tipi]
macchanger -r eno1Mac adresleri 48 bitlik bir adrestir ve yaklaşık olarak 2**48 adet ağ kartını numaralandırabilir.
LCC Nedir?
LCC ,Logical Link Control, 1. Katman ile 3. Katman arasında MAC protokollleri üzerinden işlem görür. Ayrıca Multiplexing denen çoklama işlemini gerçekleştirir.
Çoklama, birden fazla gelen fiziksel istekleri tek bir hat üzerinden dijital bir hatta geçirilmesi işlemine denir.
IEEE 802.2 Nedir?
2. Katman protokolllerinden biridir. Dijital olarak gelen üst katmandaki verileri LLC yoluyla alt ve üst katmanları açıklar.
PPP Nedir?
Point to Point Protokol , çift gateway arasında bağlantı kurmaya yarayan protokoldür. IP protokolunu kullanır yani cihazı internete bağlayan protokoldür.
PPP kendi içinde hata tespit edebilir.
3) Ağ Katmanı
İnternet üzerine giden ve gelen paketlerden sorumlu katmandır. Ve bu katmanda IP Adresi kullanılır. Verilerin gideceği adreslemeyi yapan katmanda burasıdır.
IP Adresi nedir?
IP, internet protokol adresi, İnternet üzerinde yaptığımız işlemlerde bilgisayarlar arasında birbirine iletişim sağlayabileceği adrestir.
IPv4 adresleri IPv6 adresleri günümüzde en çok kullanılan 2 IP Adresi sürümüdür.
IPv4 nedir?
32 bitlik olan bu adres hala en çok kullanılan adres türüdür. Örnek yerel ağ adres : 127.0.0.1.
Toplam sayısı 2**32 tane olan adresler günümüzde yetersizliği yüzünde üst versiyonu olan IPv6 ya yavaş yavaş geçilmektedir.
IPv6 Nedir?
Internet Protokol Version 6 , IPV6 , IPv4'ün yetersizliği sonucu geliştirilen IP adresleme türüdür. 128 bitlik adreslerden oluşur.
Bu ise 2**128 adrese tekabül eder. Ayrıca IPv4'ün broadcast yetersizliğide bu protokolde yeniden düzenlenmiştir.
Detaylı IPv6 anlatımı için tıklayın.
4- Taşıma Katmanı
Taşıma katmanımız yukarıdaki katmanlardan gelen verileri küçük bir boyutta böler. TCP VE UDP gibi bildiğimiz protokoller bu katmanda görev alırlar. Ayrıca bu protokoller o kadar önemli ki hata kontrolü gibi görevleri de üstlenirler. Taşıma katmanımızdaki veriler segment halinde çalışır. Segment türkçemizde "bölme-parçalara ayırma" anlamına gelir. Yani bölüm bölüm (ya da kesim kesim) olarak taşınırlar. Taşıma katmanı sadece üst katmanlara taşıma servisi sağlar. Veriler buraya elektrik olarak gelir. Kodlara dönüşür. 4. Katmandan kullanıcıya gider. Ayrıca bu katman ağın servis kalitesini arttırır. Taşıma katmanımız verilerin ipten ipe gönderilmelerini sağlar. Belirttiğimiz gibi verilerin hata kontrolleri ve vaktinde ulaşıp ulaşmadığı kontrol edilir.
NBF (Nokia Backup File)
NBF dosyamız Nokia markalı cep telefonlarımız ve bilgisayar arasında bilgi verilme sırasında yedekleme (bilginin kaybolmaması için) amacı ile oluşturulmuş bir folder (dosyadır.) İşiniz bitince cep telefonunu bilgisayardan söktükten sonra dosyayı bilgisayardan silebilirsiniz.
TCP/IP(Transmission Control Protocol/Internet Protocol)
Bilgi ağı adı verilen ağda bilgi gönderimilinde ve bilgi paylaşımında kurallar vardır. Bu kurallar internet protokolu diye, ya da TCP/IP(Transmission Control Protocol/Internet Protocol) (Transmisyon (Aktarma) Kontrol Protokülü/İnternet Protokolü) protokoller ailesi denir. TCP/IP(Transmisyon (Aktarma) Kontrol Protokülü/İnternet Protokolü) bilgisayarlari le veri iletme/alma birimleri arasındaki etkileşimi sağlayan yani bir yerden bir yere veri iletişimini olanaklı kılan pek çok veri iletişimi protokolüne verilen addır. TCP/IP (Transmisyon (Aktarma) Kontrol Protokülü/İnternet Protokolü) protokolleri bilgisayarlar arası veri kurallarını koyar. Bu protokollere bilindik örnek olarak FTP(File Transfer Protocol - Dosya Transfer Protokolü), Elektronik posta iletişim protokolü (SMTP Simple Mail Transfer Protocol) verilebilir. Adını SIKÇA duyduğumuz "WWW" ortamında birbirine link objelerinin iletilmesini sağlayan protokol ise Hyper Text Transfer Protocol (HTTP) olarak isimlendirilmektedir. TCP/IP(Transmisyon (Aktarma) Kontrol Protokülü/İnternet Protokolü) aynı zamanda, diğer iletişim ağlarında da kullanılabilir.
UDP(User Datagram Protocol Kullanıcı Veribloğu İletişim Kuralları)
TCP/IP protokol ailesinin iki aktarım katmanı protokolünden birisidir. Verileri bağlantı oluşturmadan yollar. Gelişmiş bilgisayar ağlarında paket anahtarlı bilgisayar iletişiminde bir datagram modu oluşturabilmek için UDP Protokolü yazılmıştır. Bu protokol en az protokol mekanizmasıyla bir uygulama programından diğerine mesaj göndermek için bir prosedür içerir. Paketin iletim garantisini isteyen uygulamalar TCP/IP protokolünü kullanır. Geniş alan ağlarında (WAN) ses ve görüntü aktarımı gibi gerçek zamanlı veri aktarımlarında UDP kullanılır. UDP bağlantı kurulum işlemlerini, akış kontrolü ve tekrar iletim işlemlerini yapmayarak veri iletim süresini en aza indirir. UDP ve TCP aynı iletişim yolunu kullandıklarında UDP ile yapılan gerçek zamanlı veri transferinin servis kalitesi TCP'nin oluşturduğu yüksek veri trafiği nedeniyle azalır. UDP'yi kullanan protokollerden bazıları DNS, TFTP ve SNMP protokolleridir. UDP GÜVENİLİR OLMAYAN bir aktarım protokolüdür.
5- Oturum Katmanı
Uygulamalar arasındaki oturumları başlatır/sonlatır. İki farklı makinede iki farklı uygulama ile birlikte bir oturum başlatabilir. Güvenlik, isim çözümleme ve loglama bu katmanda sağlanır. NetBIOS, RPC, Named Pipes ve Sockets gibi protokoller bu katmanda çalışır.
HTTP & HTTPS
HTTP
Açılımı Hyper Text Transfer Protocol olan http, verici ve sunucu arasında paylaşılan bilginin herhangi bir şifreleme uygulanmadan işleme alınması anlamını taşır. Yani sitenin başında "http://" varsa o site güvensizdir. Bilgisayarınız korunmaz ve tehditlere açık hale gelir.
HTTPS
Açılımı Secure Hypertext Transfer Protocol olan https ise verici ile sunucu arasında her türlü bilgiyi şifreli olarak gönderip almaya yarayan bir güvenlik önlemi ekler. Bu olay SSL Sertifikasıdır. Yani SSL Sertifikalı bir site gördüğünüzde sitede herhangi bir tehdit yoktur ve bilgisayarınız güvenli hale gelir. Dikkat edin, SSL Sertifikası olan sitenin başında "https://" vardır.
TLS(Transport Layer Security)
TLS, iki bilgisayar arasında aktarılan bilgilerin kimlik bilgilerini doğrulamak için asimetrik bir şifreleme algoritması kullanarak bilgilerin güvenli bir şekilde aktarılması, iki bilgisayar arasında ki iletişim güvenli bir katman üzerinden gerçekleşmesini sağlayan bir ağ (network) protokolüdür. Günümüzde TLS kullanan siteler çok azdır. SSL(Secure Socket Layer) teknolojisiyle artık TLS oranı azalmış ve SSL oranı artmıştır.
FTP
FTP kısa açıklama ile "DOSYA AKTARIM PROTOKOLÜDÜR". Bu protokol sayesinde bilgisayarınızdaki bir dosyayı hosting paketinizdeki FTP bilgileriyle aktarmak mümkündür. Günümüzde en çok bilinen FTP programı ile bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz. (FİLEZİLLA)
SMTP(Simple Mail Transfer Protocol (Basit Posta Aktarım Protokolü))
SMTP internet üzerinden e-posta akışı arkasındaki prosedür olan (Basit Posta Aktarım Protokolü) anlamına gelir. Mesela bir e-posta gönderdiğimizde organize bir sistem zarfınızı önemser ve bir dizi adımlar sonunda alıcınızın gelen kutusuna düşer. E-posta dağıtım işlemi aslında klasik postaya oldukça benzer diyebiliriz.Bu işlemde, SMTP sunucusu sadece SMTP çalıştıran ve aşağı yukarı postacı gibi davranan bir bilgisayardır. İletiler alındıktan sonra somut olarak e-postaların alıcılarına teslimi ile ilgilenen bu sunucuya gönderilir.
Bir e-postanın bilgisayarınızdan kişiye gönderilmesi şu şekildedir:
SSH
SSH protokolü, bilgisayarın aynı ağda bulunan diğer sunucuya uzaktan bağlanmasıdır. TELNET protokolü de bu işi yapar ama TELNET "şifresiz" SSH "şifreli" olarak çalışır. Yani bir sunucuya bağlantı yaparken kullanıcı adı ve şifreler açık metin olarak değil şifrelenmiş olarak iletilir.
PAP
Parola Doğrulama Protokolü (PAP), verileri şifrelemeyen ve parolayı ve kullanıcı adını, doğrulama sunucusuna düz metin olarak gönderen basit bir kullanıcı doğrulama protokolüdür. PAP, kimlik doğrulama sunucusu ile kullanıcının makinesi arasında değiştirilen Noktadan Noktaya Protokolü (PPP) veri paketlerinden okunmaya çok açıktır. Bu, öncelikle daha gelişmiş şifreleme protokolleri desteği olmayan eski Unix tabanlı sunuculara bağlanırken kullanılır.
6- Sunum Katmanı
Bu katman, uygulamadan ağ formatına çeviri yaparak veri temsilindeki farklılıklardan bağımsızlık sağlar ve bunun tersi de geçerlidir. Sunum katmanı, verileri uygulama katmanının kabul edebileceği forma dönüştürmek için çalışır. Bu katman, bir ağ üzerinden gönderilecek olan verileri biçimlendirir ve şifreler, bu da uyumluluk sorunlarından kurtulmanızı sağlar. Bazen sözdizimi katmanı olarak adlandırılır.
CSS
CSS, "Cascading Style Sheets" kelimelerinin kısaltılmasından oluştur ve türkçe anlamı "Basamaklı Stil Şablonları" ya da "Basamaklı Biçim Sayfaları" şeklindedir.
CSS HTML kodlarımızın görsel açıdan biçimlendirilmesi yani (Yazı şekli, yazı rengi, arka plan rengi v.s.)
CSSin sahip olduğu seçiciler vardır. Bunlar id ve class olarak ikiye ayrılır. HTML etiketlerinde tanımladığımız seçici isimleriyle birlikte CSS kullanarak etiketleri biçimlendiririz.
GIF
GIF çoğu bilgisayar sisteminde ve web sitesinde bulunan yaygın bir resim dosyası türüdür. "GIF" kısaltması Grafik Değişim Biçimi anlamına gelir. GIF dosyaları genellikle işletim sisteminize dahil olan resim görüntüleme yazılımıyla veya web sayfasının bir parçası olarak bir tarayıcıda açılabilir.
XML
XML, hem İnsanların hem de makinelerin okuyabileceği belgeleri kodlamak için, bir sözdizimi tanımlamak için World Wide Web Consortium (W3C) tarafından oluşturulan bir işaretleme dilidir. Bunu, dokümanın yapısını tanımlayan etiketlerin yanı sıra, dokümanın nasıl depolanması ve taşınması gerektiği yoluyla yapar. Web sayfalarını kodlamak için kullanılan Köprü Metni Biçimlendirme Dili (HTML) ile aşina olabileceğiniz başka bir biçimlendirme dili ile karşılaştırmanın muhtemelen en kolay yoldur. HTML, web sayfasındaki içeriğin biçimini tanımlayan önceden tanımlanmış bir dizi işaretleme sembolü (kısa kod) kullanır.
HTML
TML(Hypertext Markup Language) ilk kez 1990 yılında Tim Berners-Lee tarafından geliştirildi. HTML, Dünya çapında ağ'da görüntülenen elektronik belgeleri (sayfalar adı verilen) oluşturmak için kullanılır. Her sayfa, köprüler adı verilen diğer sayfalara bir dizi bağlantı içerir. İnternette gördüğünüz her web sayfası bir HTML kodu sürümü veya başka bir sürüm kullanılarak yazılmıştır. HTML kodu, metin ve resimlerin doğru şekilde biçimlendirilmesini sağlar, böylece Internet tarayıcınız onları istediğiniz gibi görüntüleyebilir. HTML olmasa, bir tarayıcı metni nasıl eleman olarak göstereceğini veya resim veya başka şeyleri nasıl yükleyeceğini bilemez. HTML ayrıca sayfanın temel bir yapısını sağlar, üzerine Basamaklı Stil Sayfaları görünümünü değiştirmek için kaplanır. HTML bir web sayfasının kemikleri (yapısı) ve CSS'yi de görünümü (görünümü) olarak düşünülebilir.
7- Uygulama Katmanı
Uygulama katmanı, uygulama ve son kullanıcı işlemlerini destekler. İletişim ortakları tanımlanır, hizmet kalitesi tanımlanır, kullanıcı doğrulama ve gizlilik dikkate alınır ve veri sözdizimi üzerindeki tüm kısıtlamalar belirlenir. Bu katmandaki her şey uygulamaya özeldir. Bu katman, dosya aktarımı, e-posta ve diğer ağ yazılımı hizmetleri için uygulama hizmetleri sağlar. Telnet ve FTP, tamamen uygulama düzeyinde var olan uygulamalardır. Katmanlı uygulama mimarileri bu katmanın bir parçasıdır.
NFS
NFS Sun Microsystems tarafından tasarlanan, tüm ağ kullanıcılarının farklı türdeki bilgisayarlarda depolanan paylaşılan dosyalara erişmelerini sağlayan bir istemci / sunucu uygulaması olan Ağ Dosya Sisteminin kısaltmasıdır. NFS, paylaşılan dosyalara, TCP / IP'nin üstünde çalışan Sanal Dosya Sistemi (VFS) adı verilen bir arabirim aracılığıyla erişim sağlar. Kullanıcılar paylaşılan dosyaları, yerel olarak kullanıcının kendi sabit diskinde depolanmış gibi değiştirebilir.
AFP
AppleTalk Dosyalama Protokolü (AFP), kullanıcıların dış sistem dosyalarına erişmelerini sağlayan bir Mac OS dosya protokolüdür. AFP, AppleTalk protokol yığınının uygulama ve sunum katmanlarında bulunur. AFP ayrıca, belirli dosyalara kullanıcı erişimini kısıtlayan güvenlik özellikleri de sunar.
FTAM
Ftam (File Transfer Access and Management) OSI protokolleri ailesinin bir parçası olan bir protokoldür. Bir OSI ağ ortamında dosya transferi kolaylaştıran ve sık sık eski Telekom anahtarlarından CDR toplamak için kullanılır. Dosya alışverişini kolaylaştırmak için tasarlanmış bir uygulamadır. Telekom çekirdek ağda en sık kullanılan çözümdür. Yaygın Telekom anahtarları, Şebeke elemanları, arabuluculuk ve faturalandırma sistemi arasında transferi ve döviz CDR dosyalarını almak için kullanılır.
Moderatör tarafında düzenlendi:
