Merhaba değerli THT üyeleri. Bugün sizlere RAID Teknolojilerinin Neler Olduğu, Avantajları - Dezavantajları ve İdeal Kullanım alanları Nelerdir? bunları anlatıcam.
RAID Nedir?
RAID, veri depolamanın performansını ve/veya güvenilirliğini artırmak için kullanılan bir teknolojidir. Açılımı Redundant Array of Inexpensive Disks, Yedekli Bağımsız Sürücüler Dizisi veya Yedekli Ucuz Diskler Dizisi anlamına gelir. Bir RAID sistemi yapmak için en az 2 tane paralel çalışan iki veya daha fazla sürücü gerekir. Bunlar HDD (Sabit diskler) olabilir, ancak bu teknoloji SSD (Katı Hal Sürücüleri) için de kullanılabilir. Her biri belirli bir durum için optimize edilmiş farklı RAID seviyeleri vardır. Bunlar bir endüstri grubu veya standardizasyon komitesi tarafından standardize edilmemiştir. Bu konu aşağıdaki RAID düzeylerini kapsar:
- RAID 0 – striping (şeritleme)
- RAID 1 – mirroring (yansıtma)
- RAID 5 – striping with parity (eşlikli şeritleme)
- RAID 6 – striping with double parity (çift eşlikli şeritleme)
- RAID 10 – combining mirroring and striping (yansıtma ve şeritlemeyi birleştirir)
RAID işlevini gerçekleştirecek ve sürücüleri kontrol edecek yazılım, ayrı bir denetleyici kartında bulunabilir veya yalnızca bir sürücü olabilir. Windows Server 2012 ve Mac OS X gibi bazı Windows sürümleri, yazılım RAID işlevselliğini içerir. Donanım RAID denetleyicileri, salt yazılımdan daha maliyetlidir, ancak aynı zamanda özellikle RAID 5 ve 6 ile birlikte daha iyi performans sunarlar.
RAID sistemleri, SATA, SCSI, IDE veya FC (fiber kanal) dahil olmak üzere bir çok arabirimle kullanılabilir. Aşağıda en popüler RAID seviyelerine genel bir bakış yer almaktadır:
RAID sistemleri, SATA, SCSI, IDE veya FC (fiber kanal) dahil olmak üzere bir çok arabirimle kullanılabilir. Aşağıda en popüler RAID seviyelerine genel bir bakış yer almaktadır:
RAID 0 – Striping (Şeritleme)
Bir RAID 0 sisteminde veriler, dizideki tüm sürücülere yazılan bloklara bölünür. Aynı anda birden fazla disk (en az 2) kullanır. Bu performans, ideal olarak disk başına bir denetleyici olmak üzere birden çok denetleyici kullanılarak daha da geliştirilebilir.
RAID 0'ın Avantajları
- RAID 0, hem okuma hem de yazma işlemlerinde mükemmel performans sunar.
- Tüm depolama kapasitesi kullanılır, ek yük yoktur.
- Teknolojinin uygulanması kolaydır.
RAID 0'ın Dezavantajları
- RAID 0 hataya dayanıklı değildir. Bir sürücü arızalanırsa RAID 0 dizisindeki tüm veriler kaybolur. Görev açısından kritik sistemler de kullanılmamalıdır.
İdeal Kullanım
RAID 0, görüntü rötuşlama veya video düzenleme gibi yüksek hızda okunması/yazılması gereken verilerin kritik olmayan depolanması için idealdir.
RAID 1 – Mirroring (Yansıtma)
Veriler, hem veri sürücüsüne hem de yansıtma sürücüsüne yazılarak iki kez saklanır. Bir sürücü arızalanırsa, denetleyici, veri kurtarma ve sürekli çalışma için ya veri sürücüsünü ya da yansıtma sürücüsünü kullanır. RAID 1 dizisi için en az 2 sürücüye ihtiyacınız vardır.
RAID 1'in Avantajları
- RAID 1, mükemmel bir okuma hızı ve tek bir sürücününkiyle karşılaştırılabilir bir yazma hızı sunar.
- Bir sürücünün arızalanması durumunda, verilerin yeniden oluşturulması gerekmez, yalnızca değiştirilen sürücüye kopyalanması gerekir.
- RAID 1 çok basit bir teknolojidir.
RAID 1'in Dezavantajları
- Başlıca dezavantajı, tüm veriler iki kez yazıldığından, etkin depolama kapasitesinin toplam sürücü kapasitesinin yalnızca yarısı olmasıdır.
- Yazılım RAID 1 çözümleri, arızalı bir sürücünün çalışırken değiştirilmesine her zaman izin vermez. Bu, arızalı sürücünün yalnızca bağlı olduğu bilgisayar kapatıldıktan sonra değiştirilebileceği anlamına gelir. Aynı anda birçok kişi tarafından kullanılan sunucular için bu kabul edilebilir olmayabilir. Bu tür sistemler tipik olarak çalışırken değiştirmeyi destekleyen donanım denetleyicileri kullanır.
İdeal Kullanım
RAID-1, örneğin muhasebe sistemleri için kritik görev depolaması için idealdir. Sadece iki veri sürücüsünün kullanılacağı küçük sunucular için de uygundur.
RAID 5 – Striping with Parity (Eşlikli Şeritleme)
RAID 5, en yaygın güvenli RAID düzeyidir. En az 3 sürücü gerektirir, ancak 16 adede kadar çalışabilir. Veri blokları sürücüler boyunca şeritlenir ve bir sürücüde tüm blok verilerinin bir eşlik sağlama toplamı yazılır. Parite verileri sabit bir sürücüye yazılmaz, aşağıdaki resimde gösterildiği gibi tüm sürücülere yayılır. Bilgisayar, eşlik verilerini kullanarak, bu veriler artık mevcut değilse, diğer veri bloklarından birinin verilerini yeniden hesaplayabilir. Bu, bir RAID 5 dizisinin veri kaybetmeden veya verilere erişim olmadan tek bir sürücü arızasına dayanabileceği anlamına gelir. RAID 5 yazılımla elde edilebilse de, bir donanım denetleyicisi önerilir. Yazma performansını artırmak için genellikle bu denetleyicilerde fazladan önbellek kullanılır.
RAID 5'in Avantajları
- Veri okuma işlemleri çok hızlıyken, veri yazma işlemleri biraz daha yavaştır (hesaplanması gereken parite nedeniyle).
- Bir sürücü arızalanırsa, arızalı sürücü değiştirilirken ve depolama denetleyicisi verileri yeni sürücüde yeniden oluştururken bile tüm verilere erişiminiz devam eder.
RAID 5'in Dezavantajları
- Sürücü arızaları, yine de kabul edilebilir olsa da, verim üzerinde bir etkiye sahiptir.
- Bu karmaşık bir teknolojidir. 4TB diskleri kullanan bir dizideki disklerden biri arızalanır ve değiştirilirse, verilerin geri yüklenmesi (yeniden oluşturma süresi) dizideki yüke ve denetleyicinin hızına bağlı olarak bir gün veya daha uzun sürebilir. Bu süre içinde başka bir disk bozulursa, veriler sonsuza kadar kaybolur.
İdeal Kullanım
RAID 5, verimli depolamayı mükemmel güvenlik ve uygun performansla birleştiren çok yönlü iyi bir sistemdir. Sınırlı sayıda veri sürücüsüne sahip dosya ve uygulama sunucuları için idealdir.
RAID 6 – Striping with Double Parity (Çift Eşlikli Şeritleme)
RAID 6, RAID 5 gibidir, ancak eşlik verileri iki sürücüye yazılır. Bu, en az 4 sürücü gerektirdiği ve aynı anda 2 sürücünün ölmesine dayanabileceği anlamına gelir. İki sürücünün tam olarak aynı anda bozulma olasılığı elbette çok küçüktür. Ancak, RAID 5 sistemlerindeki bir sürücü ölürse ve yeni bir sürücüyle değiştirilirse, değiştirilen sürücüyü yeniden oluşturmak saatler hatta bir günden fazla sürer. Bu süre içinde başka bir sürücü ölürse, yine de tüm verilerinizi kaybedersiniz. RAID 6 ile RAID dizisi bu ikinci arızayı bile atlatacaktır.
RAID 6'nın Avantajları
- RAID 5'te olduğu gibi, veri okuma işlemleri çok hızlıdır.
- İki sürücü arızalanırsa, arızalı sürücüler değiştirilirken bile tüm verilere erişiminiz olur. Dolayısıyla RAID 6, RAID 5'ten daha güvenlidir.
RAID 6'nın Dezavantajları
- Hesaplanması gereken ek eşlik verileri nedeniyle veri yazma işlemleri RAID 5'ten daha yavaştır.
- Sürücü arızaları, yine de kabul edilebilir olsa da, verim üzerinde bir etkiye sahiptir.
- Bu karmaşık bir teknolojidir. Bir sürücünün başarısız olduğu bir diziyi yeniden oluşturmak uzun zaman alabilir.
İdeal Kullanım
RAID 6, verimli depolamayı mükemmel güvenlik ve uygun performansla birleştiren çok yönlü iyi bir sistemdir. Veri depolama için birçok büyük sürücü kullanan dosya ve uygulama sunucularında RAID 5 yerine tercih edilir.
RAID 10 – RAID 1 ve RAID 0'ı birleştirir
RAID 0 ve RAID 1'in avantajlarını (ve dezavantajlarını) tek bir sistemde birleştirmek mümkündür. Bu, yuvalanmış veya hibrit bir RAID yapılandırmasıdır. Veri aktarımlarını hızlandırmak için her sürücü kümesinde şeritlemeyi kullanırken tüm verileri ikincil sürücülerde yansıtarak güvenlik sağlar.
RAID 10'un Avantajları
- Bir RAID 10 yapılandırmasındaki disklerden birinde bir şeyler ters giderse, yeniden oluşturma süresi çok hızlıdır, çünkü gereken tek şey hayatta kalan yansıtmadan tüm verileri yeni bir sürücüye kopyalamaktır. Bu, 1 TB'lik sürücüler için 30 dakika kadar kısa sürebilir.
RAID 10'un Dezavantajları
- Depolama kapasitesinin yarısı yansıtmaya gider, bu nedenle büyük RAID 5 veya RAID 6 dizileriyle karşılaştırıldığında, bu yedekliliğe sahip olmanın pahalı bir yoludur.
RAID seviyeleri 2, 3, 4 ve 7 ne olacak?
Bu seviyeler mevcuttur, ancak o kadar yaygın değildir (RAID 3, esasen RAID 5 gibidir. Bu konu, RAID sistemlerine yalnızca temel bir girişti.
RAID, yedeklemelerin yerini tutmaz!
RAID 0 dışındaki tüm RAID seviyeleri, tek bir sürücü arızasına karşı koruma sağlar. Bir RAID 6 sistemi, aynı anda ölen 2 diskten bile kurtulur. Tam güvenlik için, yine de bir RAID sisteminde depolanan verileri yedeklemeniz gerekir.
- Bu yedekleme, bir güç artışı nedeniyle tüm sürücüler aynı anda arızalanırsa kullanışlı olacaktır.
- Depolama sistemi çalındığında bir korumadır.
- Yedekler, saha dışında farklı bir yerde tutulabilir. Bu, bir doğal afet veya yangın iş yerinizi mahvederse işe yarayabilir.
- Birden çok nesil veriyi yedeklemenin en önemli nedeni kullanıcı hatasıdır. Birisi yanlışlıkla bazı önemli verileri silerse ve bu birkaç saat, gün veya hafta boyunca fark edilmezse, iyi bir yedekleme, bu dosyaları hala alabilmenizi sağlar.
