- 17 Kas 2020
- 924
- 513
Sevgili okurlarımız, bugünkü konumuz TCP/IP ve OSI modellerinin ayırt edici özelliklerini içermektedir.
TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) modeli, bağlantı yönelimli bir iletişim protokolüdür ve ana bilgisayarın internete bağlanmasını sağlar. OSI (Open Systems Interconnection) modeli de bilgisayar ağlarının oluşturulması sırasında kullanılan yazılım ve donanımla ilgili çözümleri düzene sokan standarttır.
TCP/IP veya Türkçe karşılığıyla” İletim Kontrol Protokolü/İnternet Protokolü”, internete bağlanacak cihazların hangilerinin olacağını belirleyen iletişim protokolleri takımıdır. OSI, diğer adıyla “Açık Sistemler Ara Bağlantısı” ise, bir ağın işleyişinin açıklandığı çerçevedir.
TCP/IP ve OSI Modelleri bileşim, özellikler, işlevler, amaç bakımından çok farklıdırlar.
Konumuzun bu başrollerinin daha fazla ayrıntısını öğrenmek ister misiniz?
OSI Modeli
OSI modeli, ağ ve son kullanıcılar arasında bir iletişim ağ geçididir. Bilgisayar ağlarında standart bir model olarak görülür. Diğer sistemlerle ara bağlantı ve iletişime açık olan sistemlerin kullanım sağladığı ağ iletişimini tanımlayan mantıksal ve kavramsal modeldir. Açık Sistem Ara Bağlantısı (OSI Modeli) çeşitli protokol katmanlarını kullanarak bilgisayarlar ararı paket aktarımını etkili bir şekilde gerçekleştirir ve ayrıca mantıksal anlamda ağlar tanımlar. Fakat her katman bir önceki katmandan veri almak amaçlı beklemelidir. Bu gereklilik yüzünden katmanlar paralel çalışmaz.
1973’te Birleşik Krallık’ta “Deneysel Paket Anahtarlamalı Sistem” ile daha yüksek seviyeli olan protokolleri tanımlama gereksinimlerini ortaya attı. 1970’lerin sonunda ISO genel standartlarını ve ağ oluşturma yöntemlerini geliştirmek için program yürütüldü. 1983’te başlangıçta OSI modelinin gerçek arayüzlerinin ayrıntılı bir özelliği olması istendi.
OSI modelinde bazı gereklilikler mevcuttur. Bunları şöyle açıklayalım: Belirli soyutlama düzeyleri için gerekirse bir katman oluşturulmalıdır. Katmanların işlevleri, uluslararası standartlaştırılan protokollere göre oluşturulmalıdır. Katman sayısı fazla olmalıdır, çünkü aynı katmana ayrı ayrı fonksiyonlar konulmamalıdır. Buna ek olarak da mimarinin karmaşık halde olmaması için ayrıca küçük de olmalıdır. Her katman işlevleri yerine getirmek için bir sonraki katmanın görev yapmasını bekler. Her katman, bir üst katmana hizmet sunabilmelidir. Bir katmanda değişiklik yapılması sebebiyle diğer katmanlarda değişiklik yapılması gerekmemelidir.
OSI modelinin karmaşıklığı azaltan ve arayüzleri standartlaştıran yapısı vardır. Modüler mühendisliği kolaylaştırarak birlikte çalışılabilir teknoloji üretilmesine yardımcı olur. Değişim ve gelişim süreçlerinin hızlandırılabilmesine yardımcı olur. Teknolojik değişimler yaşandığında mevcut protokoller, yeni protokollerle değiştirilebilir. Bağlantısız servisler için destek sağlanabilir. Bağlantısız ve bağlantı yönelimli hizmetleri destekler. Çeşitli protokol türlerine uyum sağlayabilme konusunda esnektir.
TCP/IP Modeli
Farklı bilgisayarların kendi aralarında bağlantı kurmalarına yardımcı olur. Bir bilgisayarın internete nasıl bağlanacağının ve bilgisayarlar arasında nasıl veri aktarılabileceğinin belirlenmesine yardımcı olur. Ayrıca birden fazla ağ birbirine bağlandığında sanal bir ağ oluşturulmasına yardımcı olur. Her ne kadar kurulması ve yönetilmesi karmaşık olsa da güvenilmez bir ağ üzerinden bile olsa oldukça güvenilir şekilde uçtan uca bayt akışı sunmak amaçlı tasarlanmış bir modeldir. Yine de taşıma katmanı, paketlerin teslimi garantili değildir ve TCP/IP’de protokol değişimi kolay değildir. Bir cihazdan gönderilen veriler katmanlara göre paketlenerek yollanır. Alıcı cihaza ulaştığında bu paketler tek tek açılır.
Esnek bir mimari yapıdadır. Ağa olabildiğince fazla sistem kolaylıkla eklenebilir. Bir TCP/IP, ağlar, kaynaklar ve hedef makineler düzgün çalıştığı sürece bozulmadan kalabilir. Gelen verilerin arasında sıra dışı olanların düzenlenmesini sağlayarak güvenilir bağlantılar sunar. Bağlantı sırasında akış kontrolü sağlamanıza izin verir, bu sayede kötü niyetli bir “gönderen”, “alıcı”yı zararlı veri ile zor durumda bırakamaz. İşletim sisteminden bağımsız çalışmaktadır. Yönlendirme protokollerinin birçoğunu destekler. Kurumlar arası ağ iletişimi sağlar. Yüksek seviyede ölçeklenebilen istemci-sunucu oluşumuna sahiptir. Yönlendirme protokollerinden birkaçını destekler.
İki ağ modeli arasındaki temel farklılıkları karşılaştırmalı olarak sıralayalım:
Bu modeller her ne kadar farklı olsalar da aslında birbirini tamamlayan yönleriyle bağlantıların oluşmasını sağlarlar.
TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) modeli, bağlantı yönelimli bir iletişim protokolüdür ve ana bilgisayarın internete bağlanmasını sağlar. OSI (Open Systems Interconnection) modeli de bilgisayar ağlarının oluşturulması sırasında kullanılan yazılım ve donanımla ilgili çözümleri düzene sokan standarttır.
TCP/IP veya Türkçe karşılığıyla” İletim Kontrol Protokolü/İnternet Protokolü”, internete bağlanacak cihazların hangilerinin olacağını belirleyen iletişim protokolleri takımıdır. OSI, diğer adıyla “Açık Sistemler Ara Bağlantısı” ise, bir ağın işleyişinin açıklandığı çerçevedir.
TCP/IP ve OSI Modelleri bileşim, özellikler, işlevler, amaç bakımından çok farklıdırlar.
Konumuzun bu başrollerinin daha fazla ayrıntısını öğrenmek ister misiniz?
OSI Modeli
OSI modeli, ağ ve son kullanıcılar arasında bir iletişim ağ geçididir. Bilgisayar ağlarında standart bir model olarak görülür. Diğer sistemlerle ara bağlantı ve iletişime açık olan sistemlerin kullanım sağladığı ağ iletişimini tanımlayan mantıksal ve kavramsal modeldir. Açık Sistem Ara Bağlantısı (OSI Modeli) çeşitli protokol katmanlarını kullanarak bilgisayarlar ararı paket aktarımını etkili bir şekilde gerçekleştirir ve ayrıca mantıksal anlamda ağlar tanımlar. Fakat her katman bir önceki katmandan veri almak amaçlı beklemelidir. Bu gereklilik yüzünden katmanlar paralel çalışmaz.
1973’te Birleşik Krallık’ta “Deneysel Paket Anahtarlamalı Sistem” ile daha yüksek seviyeli olan protokolleri tanımlama gereksinimlerini ortaya attı. 1970’lerin sonunda ISO genel standartlarını ve ağ oluşturma yöntemlerini geliştirmek için program yürütüldü. 1983’te başlangıçta OSI modelinin gerçek arayüzlerinin ayrıntılı bir özelliği olması istendi.
OSI modelinin karmaşıklığı azaltan ve arayüzleri standartlaştıran yapısı vardır. Modüler mühendisliği kolaylaştırarak birlikte çalışılabilir teknoloji üretilmesine yardımcı olur. Değişim ve gelişim süreçlerinin hızlandırılabilmesine yardımcı olur. Teknolojik değişimler yaşandığında mevcut protokoller, yeni protokollerle değiştirilebilir. Bağlantısız servisler için destek sağlanabilir. Bağlantısız ve bağlantı yönelimli hizmetleri destekler. Çeşitli protokol türlerine uyum sağlayabilme konusunda esnektir.
TCP/IP Modeli
Farklı bilgisayarların kendi aralarında bağlantı kurmalarına yardımcı olur. Bir bilgisayarın internete nasıl bağlanacağının ve bilgisayarlar arasında nasıl veri aktarılabileceğinin belirlenmesine yardımcı olur. Ayrıca birden fazla ağ birbirine bağlandığında sanal bir ağ oluşturulmasına yardımcı olur. Her ne kadar kurulması ve yönetilmesi karmaşık olsa da güvenilmez bir ağ üzerinden bile olsa oldukça güvenilir şekilde uçtan uca bayt akışı sunmak amaçlı tasarlanmış bir modeldir. Yine de taşıma katmanı, paketlerin teslimi garantili değildir ve TCP/IP’de protokol değişimi kolay değildir. Bir cihazdan gönderilen veriler katmanlara göre paketlenerek yollanır. Alıcı cihaza ulaştığında bu paketler tek tek açılır.
Esnek bir mimari yapıdadır. Ağa olabildiğince fazla sistem kolaylıkla eklenebilir. Bir TCP/IP, ağlar, kaynaklar ve hedef makineler düzgün çalıştığı sürece bozulmadan kalabilir. Gelen verilerin arasında sıra dışı olanların düzenlenmesini sağlayarak güvenilir bağlantılar sunar. Bağlantı sırasında akış kontrolü sağlamanıza izin verir, bu sayede kötü niyetli bir “gönderen”, “alıcı”yı zararlı veri ile zor durumda bırakamaz. İşletim sisteminden bağımsız çalışmaktadır. Yönlendirme protokollerinin birçoğunu destekler. Kurumlar arası ağ iletişimi sağlar. Yüksek seviyede ölçeklenebilen istemci-sunucu oluşumuna sahiptir. Yönlendirme protokollerinden birkaçını destekler.
TCP/IP | OSI Modeli |
| Bu modelin tam biçimi “İletim Kontrol Protokolü/İnternet Protokolü”nü ifade eder. | Bu modelin tam biçimi “Açık Sistemler Ara Bağlantısı”nı ifade eder. |
| 4 katmana sahiptir: 1. Ağ arayüzü (Network interface) 2. İnternet 3. Ulaşım/Taşıma (Transport) 4. Başvuru/Uygulama(Application) | 7 katmana sahiptir: 1. Fiziksel/Donanımsal (Physical) 2. Veri bağlantısı (Data link) 3. Ağ (Network) 4. Ulaşım/Taşıma (Transport) 5. Oturum (Session) 6. Sunum (Presentation) 7. Başvuru/Uygulama (Application) |
| OSI modelinin uygulanmış modelidir. | Çeşitli ağların oluşturulduğu referans modeli olarak da bilinir. Yönlendirme aracı diye de adlandırılır. TCP/IP modeli, OSI modelinden oluşturulmuştur. |
| Bu katmanda oturum ve sunum katmanları farklı değildir. Her ikisi de uygulama katmanına dahildir. | Bu modelde oturum ve sunum katmanları ayrıdır. |
| Yönlendirme standartları ve protokollerini tanımlama konusunda internet katmanını kullanır. | Yönlendirme standartları ve protokollerini tanımlama konusunda ağ katmanını kullanır. |
| Ağ katmanında bağlantısız iletim sağlar. Taşıma katmanında bağlantılı ve bağlantısız yönlü iletimi destekler. | Ağ katmanında bağlantılı ve bağlantısız yönlü iletimi sağlar, ama taşıma katmanında sadece bağlantı yönelimli iletimi destekler. |
| Bu modelde taşıma katmanı, paket teslimi için garanti sağlamaz. Yine de güvenilirdir. | Bu modelde paketlerin teslimi için, taşıma katmanı bir garanti sağlar. |
| Bir katmanı hem bağlantı yönelimlidir hem de bağlantısızdır. | Taşıma katmanı sadece bağlantı odaklıdır. |
| Fiziksel bağlantı ve veri bağlantısı, bir ana bilgisayardan ağa katman olarak birleştirilir. | Veri bağlantı katmanı ve fiziksel katman, ayrıdır katmanlardır. |
| İnternet ortaya çıkmadan önce tanımlanmıştır. | İnternetin ortaya çıkmasından sonra tanımlanmıştır. |
| TCP/IP modeli 1982’de ARPANET’in standart dili oldu. ARPANET, Birleşik Devletler Savunma Bakanlığı’na bağlı Gelişmiş Araştırma Projeleri Dairesi Ağı’dır. İlk paket dağıtımı ağı ve evrensel internet öncüsüdür. | Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) tarafından geliştirilmiş ve 1984’te tanıtılmıştır. |
| Standart protokollere dayanır. Ana bilgisayarların bir ağ üzerinden bağlantı kurmasına izin veren iletişim protokolüdür. | Bir ağın işleyişini ele alır. Bunun için yapılandırılmıştır. |
| Yatay bir yaklaşıma dayanır. | Dikey bir yaklaşıma dayanır. |
| Bu model, OSI modelinin uygulamasıdır. | Bir ağın oluşturulmasına dair referans modelidir. |
| Bilgisayar ağının oluşturduğu standart protokollere bağlıdır. Ana bilgisayar ağını internet üzerinden atar. Ana bilgisayarlar arası bağlantıyı sağlayan iletişim protokolüdür. İnternetin gelişmesini sağlayan standart protokollerden oluşur. | Protokolden bağımsızdır. Ağ ile son kullanıcı arasında etkileşim için bir ağ geçidi görevi görür. Ağ ve son kullanıcı arasında iletişim ağ geçidi şeklinde kullanılan bağımsız bir standart genel protokoldür. |
| TCP/IP modelinin protokolleri gizli değildir. Ayrıca içine yeni bir protokol yığını sığdırılamaz. | OSI modelinin protokolleri görülmeyebilir ve uygun bir başka protokol ile hızlıca döndürülebilir. |
| OSI’den basittir. | TCP/IP’ye göre zordur. |
| Bir bilgisayarın internete nasıl bağlanabileceğini, bağlantının nasıl iletilebileceğinin belirlenmesine yardımcı olur. | Diğer sistemlerle ara bağlantıya ve iletişime açık sistemlerin ağ iletişimlerini tanımlayan mantıksal bir modeldir. |
| TCP/IP başlığının minimum boyutu 20 bayt’tır. | OSI başlığının minimum boyutu 5 bayt’tır. |
| Ağ için protokoller oluşturulduktan sonra TCP/IP modeli oluşturuldu. | OSI modeli geliştirildikten sonra ağ mimarisinin ihtiyaçlarına uygun şekilde protokoller oluşturuldu. |
| Bu model, yönlendirici, anahtar, anakart ve diğer donanım birimlerinde standardizasyon sağlamaz. Farklı bilgisayar türleri arasında bağlantı kurulmasına yardımcı olur. | Bu model donanım birimlerinde standardizasyon sağlar. |
| Arabirimler, protokoller ve hizmetler arasında net bir ayırt edici özelliği yoktur. Hizmetleri, arayüzleri, protokolleri açıklamaz. Protokole bağlıdır. | Arayüzler, hizmetler ve protokoller konularıyla ilgili aralarında net bir ayrım sağlar. Arayüzleri, kuralları, hangi katmanın hizmet verdiğini açıkça tanımlar. Protokolden bağımsızdır. |
| TCP/IP’de protokoller kolayca değiştirilemez. | OSI modelinde protokoller bilinmez ve döndürülür. Bu döndürülme, teknoloji değişirken gerçekleşir. |
| Bu model çok kullanılır. | Bu modelin kullanımı azdır. |
Bu modeller her ne kadar farklı olsalar da aslında birbirini tamamlayan yönleriyle bağlantıların oluşmasını sağlarlar.
