Tersine Mühendislik Nedir?
Tersine mühendislik ya da geriye dönük mühendislik, ikinci dünya savaşından beri kullanılan bir mühendislik disiplinidir. Kaynak kodlarına sahip olunmayan bir yazılımın algoritmasının çözülerek, bir kopyasının sıfırdan üretilmesini veya teknik bilgilerine sahip olunmayan araçların, sistemlerin mantığının çözülmesi ile emsallerinin yaratılmasını sağlayan bir tekniktir. Meslek gruplarına göre de farklılık gösteren tersine mühendislik işlemi, imalat sektöründe kullanıldığında daha önceden üretimi yapılmış mevcut bir ürünün sayısallaştırma sistemlerinden yararlanarak, bilgisayar destekli çizim dosyalarının oluşturulması ile sıfırdan üretilecek hale getirilmesidir. Tersine mühendisliğin temelinde, analiz etmek ve elde edilen verilerin çözümlenmesi ile ortaya bir ürün çıkarmak yatmaktadır. Tersine mühendislik dünyanın hemen hemen yerinde tüm devletler ve şirketler tarafından uygulanmaktadır. Ülkemizdeki kullanımına örnek vermek gerekirse, ordumuzun kullandığı F-16’ların kullanmış olduğu “Identification Friend or Foe” düşman tanımlama yazılımının çalışma prensibinin çeşitli tekniklerle öğrenilerek, yazılım sisteminin sıfırdan yazılması gösterilebilir. Böylece mevcut güvenlik zafiyetlerinin önüne geçilmiştir.Tersine Mühendislik Nasıl Yapılır?
Tersine mühendisliğin temel amacı derinlik analizini kullanarak, herhangi bir ürün ve parçalarının nasıl geliştirildiği hakkında fikir sahibi olunmasıdır. Tasarım ekibi, parçaları tanımlamak için dijital sistemlerden yararlanmaktadır. Bu sistemler genellikle optik ve lazer tarayıcılardan oluşur. İlk olarak tarama sistemi aracılığı ile parçaya ait poligon verileri elde edilir. Poligon verileri 2D (iki boyutlu) objelerdir. Elde edilen verilerin çeşitli yazılımlar ile işlenmesinden, ürün taslaklarının oluşturulması sağlanır. Oluşturulan bu taslaklar üç boyutlu katı yüzeyler oluşturmak için kullanılır. Poligon verilerinin işlenmesi iki farklı şekilde yapılabilmektedir. Bu iki uygulama arasındaki en temel fark birinin verileri otomatik olarak işlemesi diğerininse kullanıcıya veri değiştirme imkanı sunmasıdır.- Taslak tabanlı modelleme: Bu sistemde, taslak ile parametrik modelleme yapılabilir. Taslaklar üzerinde herhangi bir değişim yapılması durumunda bu değişim tasarımın tümüne yansıyacaktır.
- Hızlı yüzey modelleme: Poligon verilerinin kolayca 3D (üç boyutlu) hale getirilmesini sağlar. Elde edilen tarama verisi üzerinde, boşlukların kapatılması, deformasyonların giderilmesi, poligon geçişlerinin keskinleştirilmesi ve benzeri düzenleme işlemleri yapılmaktadır.
Tersine Mühendisliğin Uygulama Alanları
Kullanım açısından tersine mühendislik, yazılımdan sanayiye birçok farklı sektörde kullanmaktadır. Tersine mühendisliğin uygulama alanlarından bazıları aşağıdaki gibidir;- Orijinal tasarımların yetersiz olduğu yerlerde, ürünün geliştirilmesi için kopyalanmasında kullanılmaktadır.
- Rakip ürünlerin iyi veya kötü özelliklerinin daha net bir şekilde anlaşılması için kullanılmaktadır.
- Herhangi bir ürünün tasarım verilerinin kaybolmasında, tekrardan üretilmesini sağlamak için kullanılmaktadır.
- Özellikle müzelerde, arşivleme çalışmaları için kullanılır. Arşivleme sayesinde arşivlenen ürün kaybolsa veya kırılsa bile elde edilen taslak ile yeniden üretim imkanına sahip olunmaktadır.
- Zarar görmüş parçaların deformasyon ve deplasman analizlerinde kullanılmaktadır.
- Ürün performansının geliştirilmesinde ve özelliklerinin iyileştirilmesinde yeni fikirler elde etmek için kullanılmaktadır.
- Üretimi durmuş olan ürünlerin iki ve üç boyutlu dökümanlarının çıkarılmasında kullanılmaktadır.
