Zaferin 100. Yılına Doğru (30 Ağustos 2022)
Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk' ün önderliğinde kazanılan Büyük Zafer tarihe altın harflerle geçmiştir. 100 yıl önce bugün neler olduğunu merak edenler arama motorlarını tarayıp ve" 30 Ağustos Zafer Bayramı Nedir?" sorusuna yanıt aramaya başladı. 30 Ağustos Zafer Bayramı kutlamaları yapılırken, konu hakkında detaylı bilgiye sahip olanlar, ulu önder Mustafa Kemal' in komutasında 100 yıl önce bugün neler olduğunu öğrenmeye çalışıyorlar. Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi' ni merak edenler, Mustafa Kemal Atatürk komutasındaki Türk ordusunun, 30 Ağustos' ta zaferle sonuçlandığı Türk milletinin şanlı tarihinde bir dönüm noktası olan bu zaferi, “ 30 Ağustos Zafer Bayramı nedir? ”, “ 30 Ağustos Zafer Bayramı ne zaman ilan edildi? ” sorularını sorarak internette aramaktan kendilerini alamazlar.
ZAFER BAYRAMI NEDİR? ve ZAFER BAYRAMI NEDEN KUTLANIYOR?
30 Ağustos Başkomutanlık Meydan Muharebesi, bizzat Mustafa Kemal Atatürk'ün komutasında yönetilen Büyük Taarruz' un başarıyla sonuçlanmasının ardından, Yunan orduları İzmir' e kadar takip edilmiş, 9 Eylül 1922' de İzmir' in kurtuluşu ile Türk toprakları Yunan işgalinden kurtarılmıştır. İşgal birliklerinin ülke sınırlarını çok daha sonra terk etmesi gerçekleşse de, 30 Ağustos sembolik olarak ülke topraklarının geri alındığı günü temsil ediyor. İlk kez 1924 yılında Afyon' da Başkomutanlık Zaferi adıyla ilk kez kez kutlanan 30 Ağustos günü, 1926 yılından bu yana Türkiye' de Zafer Bayramı olarak kutlanıyor.
ZAFER BAYRAMI NE ZAMAN İLAN EDİLDİ?
Büyük Taarruz, Kurtuluş Savaşı sırasında Türk ordusunun işgal kuvvetlerine son ve kesin darbeyi vurmasını ve Anadolu' dan atılmasını sağlamak için tasarlanmış ve planlanmış gizli bir harekattı. 20 Haziran 1922' de Türkiye Büyük Millet Meclisi oturumunda dördüncü kez Başkomutanlık yetkisi verilen Atatürk, taarruz kararını aldı ve hazırlıkları gizli olarak yürüttü. 26- 27 Ağustos gecesi Afyon' da başlayan Büyük Taarruz, Mustafa Kemal Paşa' nın bizzat yönettiği Dumlupınar Meydan Muharebesi' nde Aslıhan çevresinde kuşatılan düşman birliklerini imha ederek Türk ordusunun zaferiyle sona erdi. 30 Ağustos 1924' te ilk kez kez Dumlupınar' da, Çal köyü yakınlarında, Başkomutan Zaferi adıyla Cumhurbaşkanı Atatürk' ün katıldığı bir tören kutlandı. Zaferi kutlamak için iki yıl beklemenin en önemli nedeni, 1923 yılının yeni Türkiye açısından hem ulusal hem de uluslararası düzeyde yoğunluk aşamasında olmasıydı. Çal köyünde düzenlenen ilk törende milli ruhu yaşatmanın önemine vurgu yapan Atatürk, eşi Latife Hanım ile birlikte Meçhul Asker Anıtı' nın temelini attı. Başkomutanın Zaferi 1926' dan beri Zafer Bayramı olarak kutlanıyor. 1 Nisan 1926' da çıkarılan kanun ile 30 Ağustos Başkomutanlık Muharebesi' nin Zafer Bayramı' nın Cumhuriyet Ordusu ve Donanması' nın zafer bayramı olduğu, bu bayramın her yıl dönümünde kara, deniz ve hava Kuvvetleri' nde kutlanacağı belirtildi. Aynı yıl dönemin Savunma Bakanı Recep Peker' in yayımladığı genelgede bayram törenlerinde neler yapılacağı ayrıntılı olarak anlatıldı. Ancak, 1930' ların ortalarına kadar, ilk tören gibi yüksek düzeyde gerçekleşen büyük Zafer kutlamaları veya anma törenleri yoktu. Hava Kuvvetlerinin ülke savunmasında önemli bir yere sahip olması nedeniyle Tayyare Cemiyeti 30 Ağustos tarihini de" Tayyare Bayramı" olarak belirlemiştir. Özellikle 1960' lı yıllardan beri Zafer Bayramı kutlamaları daha kapsamlı ve katılımcı bir şekilde yapılmaktadır. 30 Ağustos, Türkiye' deki askeri okulların mezuniyet törenlerinin yapıldığı gün oldu; Ayrıca tüm subay ve astsubay rütbe değişiklikleri bu tarihte geçerlidir. Zafer Bayramı uzun yıllardır Genelkurmay Başkanı' nın tebrikleri kabul ettiği, 2011 yılından beri de bir bayram olarak kutlanıyor.
1922 AĞUSTOS AYINDA NE OLDU?
26 Ağustos 1922' de Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, düşman ordusunu ülkeden tamamen kovmak için bir yıl süren hazırlık döneminin ardından Büyük Taarruz' u başlattı. Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, muharebeyi yönetmek üzere Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak Paşa ve Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa ile birlikte Afyon Kocatepe' ye hareket etti. 26 Ağustos günü saat 04.30' da başlayan taarruzda Türk ordusu birkaç saat içinde süngü saldırısı yaparak Tınaztepe' yi kontrol altına aldı. Belentepe ve Kalecik Sivrisi daha sonra düşman işgalinden kurtarıldı. Birinci gün Ordu birlikleri, Büyük Kaleciktepe' den Çiğiltepe' ye kadar 15 kilometrelik bir bölgede birinci hat mevkilerini ele geçirdi. 27 Ağustos Pazar, Afyonkarahisar, 8. Tümen tarafından kurtarıldı. Düşmanın 5. Tümeni, 28 ve 29 Ağustos' ta devam eden savaşta etkisiz hale getirildi. 29 Ağustos gecesi durum değerlendirmesi yapan komutanlar, derhal harekete geçmeye ve saldırıyı mümkün olan en kısa sürede sonuçlandırmaya karar verdiler ve planı 30 Ağustos' ta kesintisiz olarak uygulamak için önlemler alındı. Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Türk ordusunun Kurtuluş Savaşı' ndaki en önemli zaferinin arifesinde 30 Ağustos sabahı birliklere Zafertepe Halkoyu' na taarruz emri verdi. Bizzat yönettiği Dumlupınar' daki meydan muharebesinde kahraman Mehmetçik, Allıören, Keçiler ve Kızıltaş Deresi yolunun iki yakasındaki Yunan birliklerini tamamen kuşattı ve yok etti. Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi 30 Ağustos' ta zaferle sona erdi. Mustafa Kemal Paşa, 1 Eylülde zaferden sonra Dumlupınar' da Batı Cephesi' ndeki tüm subay ve erlere okunmak üzere yayımladığı bildiride," Anadolu' da başka muharebelerinin yapılacağını düşünerek tüm arkadaşlarımın ilerlemesini ve herkesin mücadeleye güçlerini, akıllarının gücünü ve vatanseverliklerinin kaynaklarını kullanarak devam etmesini talep ediyorum. Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’ dir, ileri!" emrini verdi.
