Anakartların Çalışma Prensibi
Anakartların temel görevi; üzerinde olan birimler ve genişletme yuvalarına takılacak
birimler arasında veri akışını sağlamaktır. Anakart, insanların sinir sistemi gibi birimlerin çalışmasını düzenlemek ve kontrol etmekle görevlidir. İincelendiğinde; anakart üzerindeki tüm birimlerin yonga seti (chipset) adı verilen entegre devrelere bağlı olduğu gözlenir. Bu entegreler, ana kartın beynidir ve tüm sistemin uyumlu şekilde çalışmasını sağlar.
Anakart bileşenleri, veri taşıyıcı yol (BUS) adı verilen iletken hatlarla veya doğrudan yonga setine bağlıdır. Yonga setlerine veri aktarılırken, veri üzerinde düzenleme yapılacaksa veya veri bir sıra dahilinde alınacaksa ara yüz kontrol birimleri kullanılır. Anakart üzerindeki iki temel yonga seti, farklı birimlerin çalışmasını kontrol eder. Ayrıca; sistemin bir düzen içinde çalışmasını sağlayan saat frekansı
sinyali de osilatör devreleri tarafından farklı frekanslarda üretilerek gerekli birimlere giriş olarak verilir.
> Anakartın Bileşenleri
>> Yonga Seti (Chipset)
Yonga seti (chipset); anakartın "beynini" oluşturan entegre devrelerdir. İşlemci,
önbellek, sistem veri yolları, çevre birimleri; kısacası PC içindeki her şey arasındaki veri akışını denetlerler. Veri akışı, PC'nin pekçok parçasının işlemesi ve performansı açısından çok önemli olduğundan, yonga seti de PC'nizin kalitesi, özellikleri ve hızı üzerinde en önemli etkiye sahip birkaç bileşenden biridir.
Eski sistemlerde PC' nin farklı bileşen ve işlevlerini, çok sayıda yonga denetlerdi.
Yeni sistemlerde hem maliyeti düşürmek hem tasarımı basitleştirmek hem de daha iyi
uyumluluk sağlamak için bu yongalar, tek bir yonga seti olarak düzenlendi. Günümüzde en yaygın yonga seti Intel ve AMD tarafından üretilmektedir.Bu firmalar sadece kendi mikroişlemcilerine uygun yonga seti üretmektedirler. Silicon Integrated Systems (SiS), Acer Labs Inc. (ALI), VIA gibi üretici firmaların da geliştirdiği popüler yonga setleri vardır. Chipset'lerdeki gelişmeler işlemcilerdeki gelişmelere paralel olarak ilerlemektedir. Yeni bir RAM ya da veri yolu teknolojisi geliştirildiği zaman bunu işlemciye aktaracak olan Chipsetler de geliştirilir.
>> Veri Yolu (BUS)
Anakart üzerindeki bileşenlerin birbirleriyle etkileşimde bulunmasını sağlarlar. Veri yolları geliştirilme sırası ile; ISA (Industry Standard Architecture), PCI (Peripheral Componet Interconnect) , AGP (Advanced Graphics Port) ve PCIe(Peripheral Componet Interconnect Express)'dir. Bu veri yolları, aynı zamanda bu yolları ile uyumlu çalışan ek donanım kartlarına slotlar ilebağlanabilir. Böylece veri yolunu kullanarak ek donanım birimi ileiletişim sağlanır. Veri yolları ile sadece datalar taşınmaz. Bu yollar aynı zamandakontrol sinyallerini ve adres bilgilerini de taşır. Kontrol sinyalleriile donanım birimlerinin çalışmaları düzenlenirken adres bilgileri iledonanım biriminin kullandığı verilere ulaşım yolu tanımlanmış olur.
ISA veri yolu kullanımı tamamen terkedilmiştir. Yeni üretilen ek donanımbirimleri PCI veri yolunu destekleyecek şekilde üretilmektedir. Ekrankartları için kullanılan AGP veri yolu ise yerini daha hızlı veri akışısağlayan PCIe veri yoluna bırakmıştır.
Anakartların temel görevi; üzerinde olan birimler ve genişletme yuvalarına takılacak
birimler arasında veri akışını sağlamaktır. Anakart, insanların sinir sistemi gibi birimlerin çalışmasını düzenlemek ve kontrol etmekle görevlidir. İincelendiğinde; anakart üzerindeki tüm birimlerin yonga seti (chipset) adı verilen entegre devrelere bağlı olduğu gözlenir. Bu entegreler, ana kartın beynidir ve tüm sistemin uyumlu şekilde çalışmasını sağlar.
Anakart bileşenleri, veri taşıyıcı yol (BUS) adı verilen iletken hatlarla veya doğrudan yonga setine bağlıdır. Yonga setlerine veri aktarılırken, veri üzerinde düzenleme yapılacaksa veya veri bir sıra dahilinde alınacaksa ara yüz kontrol birimleri kullanılır. Anakart üzerindeki iki temel yonga seti, farklı birimlerin çalışmasını kontrol eder. Ayrıca; sistemin bir düzen içinde çalışmasını sağlayan saat frekansı
sinyali de osilatör devreleri tarafından farklı frekanslarda üretilerek gerekli birimlere giriş olarak verilir.
> Anakartın Bileşenleri
>> Yonga Seti (Chipset)
Yonga seti (chipset); anakartın "beynini" oluşturan entegre devrelerdir. İşlemci,
önbellek, sistem veri yolları, çevre birimleri; kısacası PC içindeki her şey arasındaki veri akışını denetlerler. Veri akışı, PC'nin pekçok parçasının işlemesi ve performansı açısından çok önemli olduğundan, yonga seti de PC'nizin kalitesi, özellikleri ve hızı üzerinde en önemli etkiye sahip birkaç bileşenden biridir.
Eski sistemlerde PC' nin farklı bileşen ve işlevlerini, çok sayıda yonga denetlerdi.
Yeni sistemlerde hem maliyeti düşürmek hem tasarımı basitleştirmek hem de daha iyi
uyumluluk sağlamak için bu yongalar, tek bir yonga seti olarak düzenlendi. Günümüzde en yaygın yonga seti Intel ve AMD tarafından üretilmektedir.Bu firmalar sadece kendi mikroişlemcilerine uygun yonga seti üretmektedirler. Silicon Integrated Systems (SiS), Acer Labs Inc. (ALI), VIA gibi üretici firmaların da geliştirdiği popüler yonga setleri vardır. Chipset'lerdeki gelişmeler işlemcilerdeki gelişmelere paralel olarak ilerlemektedir. Yeni bir RAM ya da veri yolu teknolojisi geliştirildiği zaman bunu işlemciye aktaracak olan Chipsetler de geliştirilir.
>> Veri Yolu (BUS)
Anakart üzerindeki bileşenlerin birbirleriyle etkileşimde bulunmasını sağlarlar. Veri yolları geliştirilme sırası ile; ISA (Industry Standard Architecture), PCI (Peripheral Componet Interconnect) , AGP (Advanced Graphics Port) ve PCIe(Peripheral Componet Interconnect Express)'dir. Bu veri yolları, aynı zamanda bu yolları ile uyumlu çalışan ek donanım kartlarına slotlar ilebağlanabilir. Böylece veri yolunu kullanarak ek donanım birimi ileiletişim sağlanır. Veri yolları ile sadece datalar taşınmaz. Bu yollar aynı zamandakontrol sinyallerini ve adres bilgilerini de taşır. Kontrol sinyalleriile donanım birimlerinin çalışmaları düzenlenirken adres bilgileri iledonanım biriminin kullandığı verilere ulaşım yolu tanımlanmış olur.
ISA veri yolu kullanımı tamamen terkedilmiştir. Yeni üretilen ek donanımbirimleri PCI veri yolunu destekleyecek şekilde üretilmektedir. Ekrankartları için kullanılan AGP veri yolu ise yerini daha hızlı veri akışısağlayan PCIe veri yoluna bırakmıştır.
Moderatör tarafında düzenlendi:
