Anakart teknolojileri artık her yıl değil her gün değişebiliyor; bu aslında tüm teknolojiler için de geçerli. Anakart üreticilerinin sağlam bir rekabete düşmesiyle beraber sürekli yeni teknolojiler piyasaya sürülüyor. Anakart teknolojileri hala gelişiyor fakat bu gelişimi anlamaya çalışmadan önce belli başlı bazı terimleri de öğrenmemiz gerekebiliyor.
İşte burada, anakartların özelliklerini incelerken görebileceğiniz soket, DDR ve SATA gibi kavramları ve yeri geldiğinde bu kavramların tarihsel boyutunu ele alacağız. İşlemci uyumluluğundan başlayalım:
İşlemci Uyumluluğu
Son yıllarda aktif olarak bilgisayar işlemcisi üreten iki firma var; Intel ve AMD. Bu iki firmanın da işlemci soket türleri farklı. Alım güçlerini kaybetmek istemeyen anakart üreticileri iki firmanın işlemcileri için ayrı anakartlar üretiyorlar. Yani anakart alırken ya da yeni bir sistem kurarken bu özelliğe çok dikkat etmeniz gerekiyor. Bu nedenle işlemci uyumluluğu bakımından anakartlar ikiye ayrılıyor; Intel uyumlu anakartlar ve AMD uyumlu anakartlar.
DDR Teknolojisi
DDR sistemi, bilgisayarınızdaki veri aktarım hızını belirler. DDR sistemi ilk olarak 2000li yılların başında DDR1 olarak hayata geçti. Daha sonra da gelişmeye devam etti ve böylece biz şu anda DDR3 teknolojisini kullanmaya başladık. Anakart alırken DDR teknolojisine çok dikkat etmelisiniz. Çünkü bu teknoloji sizin bilgisayarınız için alabileceğiniz RAM ve GPUyu (ekran kartını) belirliyor. DDR2 yapısına sahip bir anakarta DDR3 RAM takamazsınız.
Soket Tipi
Az önce de belirttiğim gibi iki üretici de pinlerin yerleşimini ve işlemci boyutunu farklı yapabiliyor. Bunun yanı sıra her üretici daha yeni teknolojiler geliştirdikleri için kendi işlemci serileri arasında farklı soket tiplerine sahip olabiliyor. Bu nedenden ötürü anakarttaki işlemci yuvası da değişmek zorunda kalıyor.
Veri Aktarım Hızı (MHz-MegaHertz)
Bu nitelik aslında bilgisayarınızın daha birçok donanımında bulunan bir niteliktir. Zira tüm bilgisayar bileşenleri birbiriyle veri alış-verişi içerisindedir. Anakartınızın veri aktarım hızı ne kadar fazla olursa alacağınız performans da o kadar fazla olacaktır. Bunun yanında RAM, işlemci ve ekran kartının veri aktarım hızlarının da anakartının veri aktarım hızına göre ya daha düşük ya da eşit olmalı ki boşa para harcamış olmayasınız. Çünkü diğer bileşenlerinizin veri aktarım hızı ne kadar yüksek olursa olsun anakartınızın MHz değerinden daha yüksek bir performans gösteremez.
Harddisk Bağlantıları
Eskiden bilgisayarımıza harddisk bağlarken geniş bir IDE kablo kullanırdık. Bağlantı teknolojilerinin de gelişmesiyle IDE bağlantısından daha hızlı olan ve daha az güç tüketen SATA bağlantıları geliştirildi. Yeni nesil bilgisayarlarda SATA 2.0 ve SATA 3.0 teknolojisi kullanılıyor.
Onboard Giriş/Çıkışlar
VGA: Bilgisayar ile monitör arasındaki bağlantıyı sağlayan ve genellikle mavi renkli bir girişi olan çıkış sistemidir. Daha iyi sistemlerin ve ekranların kullanılmasıyla beraber VGA çıkış yerine HDMI çıkış kullanılmaya başlanmıştır.
HDMI: HD görüntü verebilen aygıtların ve monitörlerin çıkmasıyla iyice yaygınlaşmıştır. VGAdan daha gelişmiş bir görüntü aktarım yeteneğine sahiptir.
USB: En çok kullanılan veri aktarım teknolojisidir. En yaygın sürümü USB 2.0 olmakla beraber çok daha yüksek transfer hızlarına erişebilen USB 3.0 da gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır.
Ethernet: Kablolu internet bağlantısı kurmak için kullandığımız çıkıştır. 10/100 ve 10/100/1000 sürümleri vardır. 10/100 bağlantı 100Mbit hıza ve 10/100/1000 bağlantı 1Gbit hıza ulaşabilir.
İşte burada, anakartların özelliklerini incelerken görebileceğiniz soket, DDR ve SATA gibi kavramları ve yeri geldiğinde bu kavramların tarihsel boyutunu ele alacağız. İşlemci uyumluluğundan başlayalım:
İşlemci Uyumluluğu
Son yıllarda aktif olarak bilgisayar işlemcisi üreten iki firma var; Intel ve AMD. Bu iki firmanın da işlemci soket türleri farklı. Alım güçlerini kaybetmek istemeyen anakart üreticileri iki firmanın işlemcileri için ayrı anakartlar üretiyorlar. Yani anakart alırken ya da yeni bir sistem kurarken bu özelliğe çok dikkat etmeniz gerekiyor. Bu nedenle işlemci uyumluluğu bakımından anakartlar ikiye ayrılıyor; Intel uyumlu anakartlar ve AMD uyumlu anakartlar.
DDR Teknolojisi
DDR sistemi, bilgisayarınızdaki veri aktarım hızını belirler. DDR sistemi ilk olarak 2000li yılların başında DDR1 olarak hayata geçti. Daha sonra da gelişmeye devam etti ve böylece biz şu anda DDR3 teknolojisini kullanmaya başladık. Anakart alırken DDR teknolojisine çok dikkat etmelisiniz. Çünkü bu teknoloji sizin bilgisayarınız için alabileceğiniz RAM ve GPUyu (ekran kartını) belirliyor. DDR2 yapısına sahip bir anakarta DDR3 RAM takamazsınız.
Soket Tipi
Az önce de belirttiğim gibi iki üretici de pinlerin yerleşimini ve işlemci boyutunu farklı yapabiliyor. Bunun yanı sıra her üretici daha yeni teknolojiler geliştirdikleri için kendi işlemci serileri arasında farklı soket tiplerine sahip olabiliyor. Bu nedenden ötürü anakarttaki işlemci yuvası da değişmek zorunda kalıyor.
Veri Aktarım Hızı (MHz-MegaHertz)
Bu nitelik aslında bilgisayarınızın daha birçok donanımında bulunan bir niteliktir. Zira tüm bilgisayar bileşenleri birbiriyle veri alış-verişi içerisindedir. Anakartınızın veri aktarım hızı ne kadar fazla olursa alacağınız performans da o kadar fazla olacaktır. Bunun yanında RAM, işlemci ve ekran kartının veri aktarım hızlarının da anakartının veri aktarım hızına göre ya daha düşük ya da eşit olmalı ki boşa para harcamış olmayasınız. Çünkü diğer bileşenlerinizin veri aktarım hızı ne kadar yüksek olursa olsun anakartınızın MHz değerinden daha yüksek bir performans gösteremez.
Harddisk Bağlantıları
Eskiden bilgisayarımıza harddisk bağlarken geniş bir IDE kablo kullanırdık. Bağlantı teknolojilerinin de gelişmesiyle IDE bağlantısından daha hızlı olan ve daha az güç tüketen SATA bağlantıları geliştirildi. Yeni nesil bilgisayarlarda SATA 2.0 ve SATA 3.0 teknolojisi kullanılıyor.
Onboard Giriş/Çıkışlar
VGA: Bilgisayar ile monitör arasındaki bağlantıyı sağlayan ve genellikle mavi renkli bir girişi olan çıkış sistemidir. Daha iyi sistemlerin ve ekranların kullanılmasıyla beraber VGA çıkış yerine HDMI çıkış kullanılmaya başlanmıştır.
HDMI: HD görüntü verebilen aygıtların ve monitörlerin çıkmasıyla iyice yaygınlaşmıştır. VGAdan daha gelişmiş bir görüntü aktarım yeteneğine sahiptir.
USB: En çok kullanılan veri aktarım teknolojisidir. En yaygın sürümü USB 2.0 olmakla beraber çok daha yüksek transfer hızlarına erişebilen USB 3.0 da gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır.
Ethernet: Kablolu internet bağlantısı kurmak için kullandığımız çıkıştır. 10/100 ve 10/100/1000 sürümleri vardır. 10/100 bağlantı 100Mbit hıza ve 10/100/1000 bağlantı 1Gbit hıza ulaşabilir.
