Android'de sistem Uygulamalarını Silme
Mobil cihazlarımızda kullandığımız Android işletim sistemi üzerinde pek çok sistem ve üretici uygulaması ile birlikte gelir oldu. Bunun nedeni firmaların gerek kendi uygulamalarını ve servislerini, gerekse de birlikte çalıştığı firmaların uygulama ve servislerini sattığı cihazlar içerisine önceden yüklemesi. 16 GB depolama alanı var diye aldığınız pek çok akıllı telefon yada tableti ilk açtığınızda bir bakıyorsunuz, cihazın 8 - 9 GB'lık depolama alanı dolu ve size sadece 5 - 6 GB'lık bir kullanabileceğiniz boş alan kalmış.
Bloatware olarak geçen bu sistem ve üretici uygulamaları yüzünden ya daha fazla hafızaya sahip telefon almak zorunda kalıyoruz yada 16 GB alarak elimizdeki hafıza ile yetinmeye çalışıyoruz. Bunun sonucunda bir noktadan sonra ya istemeden resimler ve videoları silmek yada yedeklemek durumunda kalıyoruz. Kullanmak istemediğimiz yada işimize yaramayacak uygulamalar ile birlikte gelen Android cihazlar son zamanlarda gerçekten çok can sıkıcı olmaya başladı diyebilirim. Üstelik bu uygulamaların tek sıkıntısı da bu değil. Cihazda yüklü oldukları için çalıştırmasanız bile arka planda çalışma izni olduğu için cihazınızın bataryasını az da olsa ***ürmesi ve size batarya sorunu yaşatması. Ayrıca bu uygulamaların bir çoğu sistemden silinemiyor.
Gereksiz sistem uygulamalarını kaldırmanın yada silmenin farklı yolları olduğu gibi aynı zamanda depolama alanı problemi yaşamıyorsanız kullanmadıklarınızı pasif yaparak gereksiz batarya tüketmesini durdurabiliyorsunuz. Fakat pasif yapmak cihazdan uygulamayı kaldırmayacağı için, depolama alanında kullanabileceğiniz bir boşluk oluşmuyor.
Yazımın ilk başında gereksiz sistem ve üretici uygulamalarını nasıl pasif edebilirsiniz görseller yarıdmıyla açıklayacağım. Daha sonra ise bu uygulamaları farklı yollar ile Android cihazlarınızdan tamamen nasıl kaldırabileceğinizi göstereceğim.
- Android'de Sistem ve Üretici Uygulamalarını Devre Dışı Bırakma
Yeni bir Android cihaz aldığınızda cihaz ile birlikte yüklü gelen uygulamalar sistem uygulaması olarak beçer ve bunları normal şartlar altında silmek mümkün değil. Fakat basit bir kaç işlem sayesinde kullanmıyorsanız pasif yaparak, çalışmalarını ve bataryanızı kullanmalarını engelleyebilirsiniz.
Android'de Sistem Uygulamaları Pasif Etme
Cihazınız üzerinde uygulamaları yönetebileceğiniz bölüme gelmek için menüden ilk olarak ''Ayarlar''a gelmeniz gerekiyor. Daha sonra bu menüden de Uygulamalar'a girerek yukarıda gördüğünüz ekranı göreceksiniz. Elbette kendi cihazınıza ve cihazınızda bulunan uygulamalara göre bu ekran biraz farklılık gösterebilir fakat genel görünüm bu şekilde uygulamaların listelenmesi. Uygulamalar penceresine geldikten sonra ekranı sağa kaydırarak ''Tümü'' başlığına gelmeniz gerekiyor. Burada cihazınız üzerinde bulunan tüm uygulamaları görebilir ve üzerlerine dokunarak gerekli işlemleri yapabilirsiniz. Gelelim pasif etme işlemine.
Android'de Sistem Uygulamasını Pasif Etme
Listede yer alan uygulamalar arasından sistem uygulamalarından bir tanesini seçtiğinizde, yukarıdaki ekranı göreceksiniz. Ben örnek teşkil etmesi amacıyla ''Google Klavye'' uygulamasına giriş yaptım. Android işletim sistemi ile birlikte gelen uygulamalardan bir tanesi olan Google Klavye'nin ayarlarına geldiğinizde yukarıda pembe ile çerçeve içine alınan alanda görmüş olduğunuz gibi ''Devre Dışı Bırak'' seçeneğini göreceksiniz. Gerçekten işe yaramadığını düşünsüğünüz ve kullanmadığınız sistem uygulamalarını bu şekilde devredışı ederek gereksiz pil tüketimi yapmasını önleyebiliyorsunuz. Fakat bu işlemleri yaparken çok dikkatli olmanız gerekiyor. Çünkü Android işletim sisteminin çalışması için gerekli uygulamalardan bir tanesini silerseniz, cihazınızın çalışmasında sorunlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle devre dışı etmek istediğiniz uygulamaları bildiğinize emin olun ve bilmiyorsanız ilk olarak araştırın ve işlemi öyle yapın.
Durumun önemini belirtmek açısından, devre dışı bırak tuşuna dokandığınızda karşınıza bir uyarı penceresi çıkmaktadır. Emin olup olmadığınızı soran sistem, evet demeniz halinde uygulamayı devre dışı bırakıyor. Devre dışı bırakılmış tüm uygulamaları ilk görseldeki uygulama listesinin en alt kısmından görebiliyorsunuz. Bu sayede daha önceden kullancağınızı düşünmeyerek devre dışı bıraktığınız uygulamaları kolayca terar aktif edebiliyorsunuz.
Önemli: Devre dışı bırakma hiç bir uygulamayı cihazınızdan kaldırmaz. Sadece arka planda çalışma izni vermeyerek uygulamanın kullanımını engeller. Bu sayede devre dışı bırakalıan uygulamalar bataryanızı tüketmez. Fakat uygulamalar cihazlarınızdan silinmeyeceği için herhangi bir depolama alanı boşluğuda oluşmaz. Cihazınızda alan boşaltmak için bu işlemi yapmanıza gerek yoktur.
- Android Cihazlarınızdan Sistem Uygulamalarını Silme
Yukarı devre dışı bırakmayı anlattığım uygulamaların normal şartlar altında bir silme yolu bulunmuyor aslında. Fakat şartları değiştirerek farklı yollar ile bu uygulamaları silebiliyorsunuz. Malesef bu yolların hepsinde cihazlarınızı yada rootlamanız gerekiyor yada rootlamanıza gerek kalmasa bile cihazlarınızın garantisi geçersiz oluyor. O yüzden yeni aldığınız cihazlar için pek de uygun bir yöntem olduğunu söyleyemem. Fakat illaki bu uygulamaları silicem diyorsanız aşağıdaki yöntemlerden bir tanesini uygulayarak silebilirsiniz.
Devre dışı bırakma şlemi sizin için yeterli değilse cihazınızda varolan depolama alanını daha fazla kullanmak istiyorsanız, silme işlemini tercih edebilirsiniz.
ÖNEMLİ NOT: Aşağıda yer alan 3 farklı yöntemden herhangi birini uygulayarak sistem uygulamalarını silmeniz cihazlarınızın garantisini geçersiz sayacaktır. İyi düşündükten sonra uygulama kararı almanızı öneriyorum.
1) Özel Bir ROM Kurun
Üreticilerden aldığınız cihazlar üzerinde bulunan üretici ROM'u yerine Cyanogenmod gibi özel bir Android ROM'u kullanmanız cihazınızda bulunan gereksiz sistem uygulamalarının (bloatware) silinmesine ve onların kapladığı hafıza alanını kullanmanıza olanak sağlayacaktır. Fakat bu yöntem yukarıda büyük ve kırmızı harflerle belirttiğim gibi cihazınızın garantisini iptal etmektedir.
Cyanogenmod cihazlarınız üzerinde kullandığınız Andorid işletim sistemini kaldırıp özel bir Android işletim sistemi yüklemenizi sağlayan bir yazılım. AÇık kaynak kodlu olan Android işletim sisteminin en güzel özelliklerinden bir tanesi olan geliştiricilere deneme fırsatı sunması. Bu sayede pek çok geliştirici istediği çalışmaları Android işletim sistemi üzerinde gerçekleştirebiliyor. Temiz bir şekilde yükleyebileceğiniz Cyanogenmod sayesinde istemediğiniz hiç bir uygulama cihazınıza yüklenmez.
2) Cihazınızı Rootlayın ve Bir Uygulama ile Silme İşlemini Yapın
Eğer cihazlarınızı rootlarsanız, üretici uygulamalarını cihazınızın sistem alanından uygulama yarıdmıyla kaldırabilir oluyorsunuz. Fakat cihazınızı rootlamak garanti kapsamında olmadığı için cihazınızın garantisini sona erdirmektedir. Yani cihazınızı rootlarsanız, daha sonra yaşayacağınız bir sorunda cihazı servise ücretsiz olarak g-ö-t-üremezsiniz.
Cihaz rootlamak cihazda yapamayacağınız pek çok şeyi rahatlıkla yapmanızı sağlar. Fakat rootladıktan sonra sistemde yer alan önemli uygulamaları silmeniz başınıza dert açabilir. Bu nedenle rootlamış olsanız bile sileceğiniz uygulamalara çok dikkat etmeniz gerekmektedir. Çok fazla önerilmeyen cihaz rootlama işlemini ben de tavsiye etmem fakat zaten daha önceden rootlamış yada rootlu bir cihaz kullanıyorsanız, üretici uygulamalarını silmek için Titanimum Backup uygulamasını kullanabilirsiniz. Rootlu Android telefona yada tablete Titanium Backup uygulamasını indirip kurduktan sonra, uygulamala ayarlarından istediğiniz uygulamayı seçerek dondur işlemi yerine silme işlemini gerçekleştirebiliyorsunuz. Titanium Backup'ı ücretsiz olarak indirmek için aşağıdaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.
Titanium Backup
Android İçin Veri Yedekleme Uygulaması
3) Rootlama Olmadan Script Kullanarak Silme İşlemi
Bu yöntem standart akıllı telefon ve tablet kullanıcılarının kullanmaması gereken yöntemlerden bir tanesi. Çünkü script kullanabilmek için belirli bir bilgi birikimi ve tecrübeye sahip olmanız gerekiyor. Bu yöntem ile bloatware uygulamaları kaldırabilmek için yapmanız gereken ise XDA forumunda yer alan bir script'i kullanmak. Cihazı rootlamanıza gerek olmadan uygulayabileceğiniz bu yöntem için scripti el ile düzenlemeniz gerekmektedir. Yanlış kullanımda cihazınızın fabrika ayarlarına dönmesine kadar sebebiyet verebilecek olan bu yöntem, sadece geliştiriciler ve bilgi sahibi olan Android kullanıcıları için eçerli diyebilirim. Eğer gerçekten Android işletim sistemi ve script konusunda yeterli bilgiye sahip değilseniz, bu yöntemi denememelisiniz.
Yeterli bilgi ve birikime sahip kişiler için üretici uygulamalarını kaldırmanın en hızlı yolu olan script kullanma, bir kaç saniye içerisinde tüm üretici uygulamalarından kurtulmanızı sağlıyor. Fakat yineliyorum, standart kullanıcıların bu yöntemden uzak durması gerekiyor.
Karalama amaçlı değil ama Samsung, Turkcell, Asus ve daha pek çok marka alacağınız cihazlar içerisinde Bloatware(üretici uygulamaları) dolu bir şekilde gelmektedir. Geçen günlerde incelemesini yaptığım Turkcell T50, 16 GB'lık depolama alnına sahip olmasına rağmen bunun yarısından fazlası Android işletim sistemi ve üretici uygulamaları ile doluydu. Bu uygulamalardan kurtulmak için şu an için malesef cihazın garantisi göz ardı ederek risk almanız gerekiyor. Fakat bu uygulamalar batarya kullanmasın pasifte kalsın depolama alanı bana yetiyor diyorsanız, yazının başında yer alan devre dışı etme yöntemini uygulayabilirsiniz. Bu sayede istenmeyen ve kullanmadığınız uygulamaların ikonlarını anasayfada yada menülerde görmezsiniz.
Blotware uygulamalar konusunda en başarılı cihazlar Google'ın Nexus serisi cihazları. İçerisinde saf Android işletim sistemi bulunduran cihazlar sadece Google'ın sunmuş olduğu servis uygulamaları ile birlikte geliyor. Bunun dışında farklı bir üretici uygulaması barındırmayan cihazlar bu konuda oldukça başarılı ve ayrıcalıklı diyebilirim. Kendi kullandığım Nexus 4'ten bu nedenden dolayı oldukça memnunum.
Son düzenleme:
