Mustafa Kemal 1. Dünya Savaşında 3 farklı cephede savaşmıştır. Bu cepheler Kafkas, Çanakkale ve Suriye-Filistin cepheleridir. Mustafa Kemal Atatürk bu cephelerden Çanakkale cephesinde verdiği taktiklerle çok büyük zafer kazanarak çıkmıştır. Diğer iki cephede ise düşman birliklerinin ilerlemesini durdurmuştur. Mustafa Kemal'in Çanakkale cephesinde aldığı zaferler Milli Mücadelenin en büyük kıvılcımı olmuş itilaf devletlerinin bütün planlarını altüst etmiştir.
1 - Kafkas Cephesi
Cephenin Açılma Nedenleri :
1. İttihatçıların Orta Asyadaki Türkleri birleştirme ve Hindistana kadar toprakları genişletme isteği.
2. Almanların Bakû petrollerini ele geçirmek için Osmanlıyı kışkırtması.
3. Rusların Doğu Anadoluya saldırmasıyla mücadele başlamıştır (1 Kasım 1914).
4. Enver Paşa Sarıkamışta Ruslara karşı cephe açmıştır.
5. 90.000 asker Allahuekber Dağlarında soğuktan donarak şehit olmuştur (Sarıkamış Faciası).
6. Ruslar, Doğu Anadoluyu işgal etmiştir.
7. M. Kemal Muş ve Bitlisi Ruslardan geri almıştır (1914).
8. Rusyada Bolşevik İhtilali çıkmıştır (1917).
9. Rusya Brest Litowsk Antlaşması ile I.Dünya Savaşından çekilmiş; Kars, Ardahan ve Batumu Osmanlı Devletine bırakmıştır (3 Mart 1918).
2. Çanakkale Cephesi
Cephenin Açılma Nedenleri :
1. İtilaf Devletlerinin Rusyaya yardım göndermek istemesi.
2. İtilaf Devletlerinin Boğazları ele geçirerek, Osmanlının İttifak Devletleri ile bağlantısını kesmek ve Osmanlıyı saf dışı etmek istemesi.
3. İtilaf Devletlerinin Balkan devletlerini yanlarına çekmek istemesi.
4. Osmanlının Kafkas ve Kanal cephelerinden çekilmesinin sağlanmak istenmesi.
Notlar:
İngiliz ve Fransız donanmaları Çanakkale Boğazına saldırmış, savaş başlamıştır (19 Şubat 1915).
Mayınlı boğazlardan İtilaf Devletleri geçememiştir.
İtilaf Devletleri Gelibolu Yarımadasına ve boğazın iki yakasına asker çıkarmıştır. Türk askeri Gelibolu, Conkbayırı, Anafartalarda başarı elde etmiştir Mustafa Kemal bu cephede başarılar kazanmıştır.
Düşman askerleri sekiz ay sonra savaştan çekilmek zorunda kalmıştır (9 Ocak 1916).
Çanakkale Savaşının Sonuçları :
1. I. Dünya Savaşında Osmanlı, yalnız bu cephede başarılı olmuştur.
2. Çanakkale Savaşı, I. Dünya Savaşının uzamasına neden olmuştur.
3. 500.000 insan ölmüştür.
4. M. Kemal; önce albay, daha sonra da general olmuş, yurt içinde ve dışında tanınmıştır.
5. Bulgaristan İttifak Devletleri yanında savaşa katılmıştır.
6. Rusyada Bolşevik İhtilali olmuş, SSCB kurulmuştur.
7. Kafkas Cephesi kapanmıştır.
8. Zafer, tutsak milletlere bağımsızlık mücadelesinde bir örnek oluşturmuştur.
3. Suriye ve Filistin Cephesi
Cephenin Açılma Nedenleri :
1. Osmanlı Devletinin İngilizlerin Süveyşten kuzeye doğru ilerleyişini durdurmak istemesi.
2. İngilizler Halepe kadar ilerlemiştir (1918).
3. Yıldırım Orduları Komutanı M.Kemal Paşa, İngilizleri Halepin kuzeyinde durdurmuştur.
4. Misak-ı Millinin Suriye sınırı çizilmiştir.
Son düzenleme: