BİLİŞİM HUKUKU NEDİR?
Bilişim hukuku, sayısal bilginin paylaşımı ile ilgilenen hukuk dalıdır. İnternet kullanımı için yasal çerçeveyi belirler. Bu kapsamda; özel hayatın gizliliği ve ifade özgürlüğü gibi kavramlar da bilgi hukukunu ilgilendirmektedir.
Siber Suçlar Sözleşmesi'ni onaylayan ülkeler
Bilişim hukuku "Bilgi Teknolojileri hukuku" ve "İnternet hukuku" başlıkları altında ikiye ayrılarak incelenmelidir. Bilgi Teknolojileri kanunu, hem sayısallaştırılmış bilgilerin hem de bilgisayar programlarının dağıtımına ilişkin hükümleri düzenlemektedir. Bilgi güvenliği ve elektronik ticaretin sağlanmasına ilişkin düzenlemeleri içerir. İnternet hukuku ise internet kullanımı ile ortaya çıkan hukuki sorunları incelemektedir. İnternet hukukunun hukukun birçok alanıyla etkileşime girmesi gerekiyor.
Bilişim hukuku, ekonomik ortamlarda iletişim, bilgi ve belge paylaşımının sağlanmasının hukuki çerçevesini ve sonuçlarını ve bu ortamda meydana gelen hukuka aykırı eylemlere ilişkin yaptırımları öngören mevzuatın (uluslararası antlaşmalar, kanunlar, yönetmelikler vb.) oluşturduğu tüm hukuk normlarına verilen bir isimdir. İnternet ve elektronik medya ile bilgi ve iletişim teknolojileri mevzuatı bu hukuk alanının ana eksenini oluşturmaktadır. Bilgi hukuku, hukukun birçok farklı dalını içermesi ve/veya hukukun birçok dalı ile iç içe geçmiş olması nedeniyle multidisipliner bir hukuk dalı olarak tanımlanmaktadır.
Bilişim Hukuku, bilişim teknolojileri hukuku ve internet hukuku olmak üzere iki ana bölümde incelenmektedir. Bilgi teknolojileri kanunu, dijital bilgilerin veya bilgisayar programlarının dağıtımını düzenleyerek bilgi güvenliği ve elektronik ticareti sağlamaktadır. Bilgisayar programlarının dağıtımına ilişkin hükümleri ve sayısallaştırılmış verilere ilişkin hükümleri içerir. Bilgi hukuku; bilgi paylaşımı, alışveriş sırasında bilgi koruması ve online alışverişte düzenlemelere e-ticaret denir. İnternet Kanunu ise internet kullanımı ve özel hayatın korunması ile ilgili tüm konuları kapsamaktadır. İnterneti kullanırken ortaya çıkan yasal sorunlara bakar. İnternet kullanımının çerçevesi, ifade özgürlüğü ve güvenlik bağlamında belirlenen ve kanun çerçevesinde belirlenen kurallarla belirlenmektedir. İnterneti kullanırken olası hukuki sorunların yaşanması durumunda bilişim hukuku devreye girmektedir.
Bilgi hukuku, internet hukukunun birçok alanıyla etkileşime girmektedir. Güvenlik, internet kullanımı, veri paylaşımı, iletişim, internet verilerinin elde edilmesi, kişisel bilgilere erişim gibi konulara yer verilmektedir.Türkiye'de Bilişim Hukuku
Türkiye'de internet ortamında işlenen bazı suçlarla içerik, yer ve erişim sağlayıcıları aracılığıyla mücadele ile ilgili usul ve esasları düzenlemek amacıyla 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Hakkında Kanun 23.05.2007 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. 26530 sayılı ve yürürlüğe girmiştir. Anayasa'nın 243 ila 246. maddeleri "Bilişim Alanındaki Suçlar"ı ve bu suçların işlenmesi halinde uygulanacak cezai yaptırımları düzenlemektedir.
Bilgi teknolojileri ile kişisel verilerin korunması hakkı arasındaki ilişkiye ilişkin ilk yasal düzenlemeler, bilgisayarların ve veri tabanlarının devletler tarafından yaygın olarak kullanılmasıyla yapılmıştır.
Dünyada kişisel verilerin korunması alanında gelişmeler yaşanırken, Türkiye'deki tartışmaların maalesef nispeten sınırlı olduğu söylenebilir. Ancak Türkiye, bireysel, kurumsal ve yönetsel düzeyde veri işleyen teknolojilerin yaygın olarak kullanıldığı bir ülkedir. Sadece Türkiye'deki cep telefonu abonelerinin, internet ve Facebook kullanıcılarının sayısının incelenmesi bile bireysel düzeyde kullanım yaygınlığını anlamak için yeterlidir. Ayrıca özel teşebbüslerin özellikle bankacılık sektörü, perakende satışlar ve müşteri ilişkileri gibi alanlarda, tüketici bilgilerini Batılı devletlerle kıyaslanabilecek şekilde kaydeden sistemler kullandıkları görülmektedir. Buna ek olarak, kamu kurumları vatandaşların bilgilerini çok sofistike bir şekilde toplayan ve kaydeden sistemler kullanmaktadır. Bunun en açık örneği T.C. Kimlik Numarasıdır. 2006 yılından itibaren her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı 11 haneli bir kimlik numarasına sahip olmak ve bu numarayı her türlü kamu hizmetinde kullanmakla yükümlüdür. Ayrıca MERNİS, MOBESE, UYAP, POLNET gibi gelişmiş veri tabanlarının yaygın kullanımı da dikkat çekicidir.
Siber suç
Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler Komisyonu'nun ortak raporunda , siber suçlar 6 ana bölümde incelendi. Bunlar:
TCK.243-246 (Bilişim Alanında Suçlar)
• Madde 243. BİLİŞİM SİSTEMİNE GİRİŞ
• Madde 244. SISTEMI ENGELLEMEK, BOZMAK, YOK ETMEK VEYA DEĞIŞTIRMEK
• Madde 244/4. ARAYA GİRME
• Madde 245. BANKA VEYA KREDI KARTININ KÖTÜYE KULLANIMI
• Madde 245/A. YASAKLANMIŞ CIHAZLARIN VEYA PROGRAMLARIN ÜRETIMI
• Madde 246. TÜZEL KİŞİLİLERE KARŞI GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN UYGULANMASI
Saygı ve Sevgilerimle,
Zoptik
Son düzenleme:
