/ Wiki Ağları, Wiki Nedir? Pedi Nedir? /

'AdrenaLiN

Yaşayan Forum Efsanesi
2 Şub 2012
8,398
157
Sosyal medya bu sınıfta wikiler, sosyal etiketleme ve sosyal haber alt sınıflarına ayrılarak incelenecektir.

Wikiler

İngilizce "What I Know is" sözcüklerinin kısaltması olan Wiki "Bildiğim kadarıyla.." olarak çevrilebilmektedir. Wiki, herkesin üzerinde istediği gibi düzenlemeler yapmasına izin veren bilgi sayfaları topluluğudur. Gruplar, wiki sayesinde kolayca geniş dokümantasyonlar oluşturabilir, bu belgeler arasındaki surum farklılıklarını takip edebilir. Sayfalar arasındaki bağlantılar ve sayfa biçimlemeleri sistem tarafından otomatik olarak yapılandırılacağından, bilgiye erişme ve bilgi belgeleme wiki ile son derece kolaylaşmaktadır. Wiki ismi Hawaii dilinde çabuk anlamına gelen wikiwiki kelimesinden türetilmiştir.

Sosyal etkileşim öğrenmeyi açıklayan ve bir bağlam içerisinde anlamlı kılan gereksinimlerden bir tanesidir. Sosyal etkileşimler bireyler arası, günümüz teknolojilerinin sunduğu hizmetlerle ve bilgisayar-insan arayüz tasarımlarında da gündeme geldiği gibi, makine-insan arasında; ayrıca, bilgisayarların bir iletişim aracı olarak kullanılması ile es zamanlı veya es zamanlı olmayan iki farklı modda gerçekleşmektedir. Wiki uygulamaları, bloglar gibi, bireylere bu ortamları web tabanlı bir ara yüz sayesinde gerçekleştirmelerine olanak sağlamaktadır.

Wiki sayfaları herkesin oluşmasına katkı sağladığı bir sanal ansiklopedidir. Tüm bireylerin bu sayfalara erişerek bir konu hakkında yazılmıs olana bir bilgiyi değiştirebilecekleri özgür bir ortamdır. Yani wiki uygulamaları birer açık kaynak ortamlarıdır. Açık kaynak ortamı, acık geliştirici gruplar tarafından geliştirilen ve
isteyen herkesin kullanabileceği bir bilgi türüdür.

Wikiler eğitimde bir dersin öğretiminde kavramlar sözlüğü olarak kullanılabilmektedir. Bu dersde gecen kavramları bu ortamda paylaşıp diğer kavramlarla nasıl ilişkilendirebileceklerini öğrenme öğretme surecine dahil edebilmektedir. Ayrıca wiki sayfalarında bir kavram açıklaması içerisinde gecen başka kavramlara linkler oluşturulmaktadır. Bu da öğrenenin bir kavram açıklaması içerisinde gecen başka bir kavram ile karsı karsıya geldiğinde bu yeni kavramı arama zorluğunu çekmeden ulaşmasını sağlamaktadır.

Vikipedi

Vikipedi yani Wikipedia, ortaklasa olarak birçok dilde hazırlanan, özgür, bağımsız, ücretsiz bir internet ansiklopedisidir. Wiki teknolojisi kullanılarak hazırlanmıştır. Sürekli ilave ve değişiklikler yapıldığı için hiçbir zaman tamamlanmayacaktır. Kurucularından Jimmy Wales Vikipedi'yi, "Dünya üzerindeki her insana kendi dillerinde, en ust kalitede bedava bir ansiklopedi yaratma ve dağıtma emeği" olarak tanımlamaktadır.

Vikipedi sozcuğu, viki ve pedi kelimelerinin birleşiminden oluşur. "Viki", Hawaii dilindeki "wiki wiki" (hızlı veya bilgi amaçlı) sözcüğünden türetilmiştir. "Pedi" ise, Antik Yunan Medeniyeti'nde "kapsamlı kültürel eğitim sistemi" anlamına gelen paideia kelimesinden gelmektedir.

Vikipedi'nin güvenilebilirliği ve doğruluğu üzerine tartışmalar mevcuttur ve site yoğun olarak vandalizme maruz kalmaktadır. Maddelerin eşit olmayan kalitesi, değişikliklerin takipsizliği, sistem hataları ve bilgilerin doğruluğu üzerine tartışmalar halen devam etmektedir. Verilen bilgiler bazen onaylanmamıs ve sorgulanabilir olabilmekte, kaynakları eksik olabilmektedir. Ancak 2005'te yapılan bir araştırmada, İngilizce Vikipedi'deki "doğal bilgiler üzerine" girdilerin doğruluğu, Britannica Ansiklopedisi ile aynı seviyede bulunmustur. Encyclopadia Britannica Inc. şirketi ise ansiklopedilerindeki maddelerin ödül kazanmış unlu akademisyenler tarafından hazırlandığını belirterek bu araştırmayı hatalı bulmuştur.

Vikipedi'nin ana sunucuları ABD'nin Florida Eyaleti'ndeki Tampa kentinde, diğer baslıca sunucuları ise Hollanda'nın Amsterdam, Fransa'nın Paris ve Guney Kore'nin Seul kentinde bulunmaktadır.

Vikipedi her dilde birbirinden bağımsızdır. içerikler diğer dillerdeki gibi olma zorunluğu yoktur, ya da maddelerin birbirlerinin tercümesi olması gerekmemektedir.

Maddelerin otomatik tercümelerine izin verilmez, ancak yine de diğer dillerdeki vikipedistler kendileri bu maddeleri tercüme etmektedirler. Bircok dilde tarafsız bakış acısı savunulmaktadır, ancak bulunulan ülkenin kanun ve kurallarına göre değişiklikler yapabilmektedir. Maddeler ve resimler Vikipediler arasında paylaşılmaktadır. Herhangi bir Vikipedist, baska bir dilden tercüme talebinde bulunabilmektedir. Bunun yanı sıra Wikimedia Commons deposunda da tüm Vikipedilerin kullandığı medya dosyaları mevcuttur. Bircok dildeki Vikipedi'de tercume edilmis dosyalar kucuk bir bolumu temsil etmektedir.

Hemen hemen tüm ziyaretçiler Vikipedi'nin içeriğini değiştirebilmekte; yeni kullanıcılar da yeni madde başlatabilmektedirler. Sayfada yapılan değişiklik derhal yansımaktadır. Vikipedi kullanıcıların ortaklasa çalışmasının zamanla maddeleri geliştireceği inancıyla kurulmuştur, tıpkı herhangi bir acık kaynaklı programın gelişmesi gibi. Bazıları ise Vikipedi'nin bu acık bakış acısını manasızca kullanmakta, buna da "vandalizm" denilmektedir.

Kullanıcılar izleme listelerine ilgilerini ceken maddeleri eklerler, bu sayede bu maddelerin gelişimi izlenebilmektedir. Vikipedi'deki bircok gecmis değisiklik de sayfa gecmisinde kullanıcılar tarafından kronolojik olarak gorulebilmektedir.

Vikipedi'nin içeriği yüzlerce site tarafından veritabanından alınarak kullanılmaktadır. Vikipedi'nin maddeleri ayrıca akademik çalışmalarda, kitaplarda ve konferanslarda ve son olarak da filmlerde de kullanılmaktadır.

Tüm Vikipedilerin su an 262 dil versiyonu, 24 etkin dil versiyonu (100.000'den fazla maddesi bulunan) mevcuttur. Vikipedilerin toplamda 14 milyona yakın maddesi vardır. Alexa'ya göre, Vikipedi ziyaretcilerinin % 60'ı ingilizce Vikipedi sitesini, diğer % 40 ise diğer dillerdeki Vikipedileri ziyaret etmektedir.
 
Üst

Turkhackteam.org internet sitesi 5651 sayılı kanun’un 2. maddesinin 1. fıkrasının m) bendi ile aynı kanunun 5. maddesi kapsamında "Yer Sağlayıcı" konumundadır. İçerikler ön onay olmaksızın tamamen kullanıcılar tarafından oluşturulmaktadır. Turkhackteam.org; Yer sağlayıcı olarak, kullanıcılar tarafından oluşturulan içeriği ya da hukuka aykırı paylaşımı kontrol etmekle ya da araştırmakla yükümlü değildir. Türkhackteam saldırı timleri Türk sitelerine hiçbir zararlı faaliyette bulunmaz. Türkhackteam üyelerinin yaptığı bireysel hack faaliyetlerinden Türkhackteam sorumlu değildir. Sitelerinize Türkhackteam ismi kullanılarak hack faaliyetinde bulunulursa, site-sunucu erişim loglarından bu faaliyeti gerçekleştiren ip adresini tespit edip diğer kanıtlarla birlikte savcılığa suç duyurusunda bulununuz.